Me Judice Economenpanel: Hardnekkige milieudilemma’s

25 mrt 2013
Het milieu en de opwarming van de aarde zijn thema’s die al jaren op de agenda staan, maar beleid lijkt gevangen tussen onvermogen om mooie beloftes en internationale verdragen na te leven en een lage marktprijs voor emissierechten die niet aanzet tot klimaatvriendelijk gedrag. Oude en nieuwe dilemma’s leven als nooit tevoren.
Noot: zie ook het begeleidende artikel: “Me Judice Economenpanel: de dubbele milieumoraal”.

Stelling 1

Het bevorderen van economische groei gaat in de praktijk ten koste van het behoud van het milieu.

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (ongewogen)

Resultaat (ongewogen)

Stelling 2

De EU Emissions Trading System (ETS) kan slechts effectief een rol vervullen in de bestrijding van CO2-uitstoot als er een prijsvloer voor de CO2-emissieprijs wordt vastgesteld.

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (ongewogen)

Resultaat (ongewogen)

Stelling 3

Ondanks het benadrukken van milieudoelstellingen door de overheid wordt in Nederland niet-duurzaam gedrag nog altijd beloond, en duurzaam gedrag bemoeilijkt.

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (ongewogen)

Resultaat (ongewogen)

Stelling 4

Wanneer overheden overgaan tot het publiceren van een Groen BNP zullen politici en beleidsmakers zich meer inspannen voor het behoud van het milieu en het beperken van de opwarming van de aarde.

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (ongewogen)

Resultaat (ongewogen)

Stelling 1: Resultaat per panellid

Het bevorderen van economische groei gaat in de praktijk ten koste van het behoud van het milieu.

Klik op een van onderstaande categorieën om het overzicht te sorteren.
Naam Organisatie Uitslag Expertise Toelichting
Harry van Dalen Harry van Dalen image

NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University

Zeer mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Joop Schippers Portret van Joop Schippers Universiteit van Utrecht Zeer mee eens In redelijke mate Onder het motto 'goed voor de groei' krijgen voor het milieu schadelijke, traditionele activiteiten (o.a. lucht- en wegverkeer) nog te veel ruimte, terwijl 'schone groei' te weinig gestimuleerd wordt. Macht van de gevestigde belangen? Biografie & eerdere uitslagen
Frank den Butter Frank den Butter image Vrije Universiteit Amsterdam Mee eens In hoge mate Over het algemeen betekent meer groei meer vervuiling: het wetenschappelijk bewijs dat er sprake is van ontkoppeling (of dat ontkoppeling mogelijk is) is nog niet voldoende overtuigend Biografie & eerdere uitslagen
Kees Koedijk Kees Koedijk image

Utrecht University, Vrije Universiteit Amsterdam, CEPR

Mee eens In hoge mate Er is technisch al veel mogelijk maar sterke toename van groei in bijvoorbeeld Azie brengt veel milieuvervuiling mee in de praktijk. Biografie & eerdere uitslagen
Mathijs Bouman Portret van Mathijs Bouman Econoom & journalist Mee eens In hoge mate Geldt voor veel (CO2, ruimtebeslag) maar niet voor alle vormen van milieuschade. Lokale vervuiling (smog,watervervuiling etc) wordt vaak minder als inkomen van een land stijgt. Welvarende burgers stellen meer eisen aan schone omgeving. Biografie & eerdere uitslagen
Reyer Gerlagh Reyer Gerlagh image

Universiteit van Tilburg, Tilburg Sustainability Center

Mee eens In hoge mate Economische groei en natuur en milieubehoud kunnen goed samen gaan: groene of selectieve groei. Helaas is dit inzicht niet doorgedrongen tot beleidsmakers. Beleid eenzijdig op groei gericht gaat onnodig ten koste van natuur en milieu Biografie & eerdere uitslagen
Sweder van Wijnbergen Portret van Sweder van Wijnbergen Universiteit van Amsterdam Mee eens In hoge mate Dit is het hoofd argument voor milieubeleid vd overheid: milieuschade is een externality, bedrijven zullen dat zonder expliciete interventies niet internaliseren en dan krijg je dit conflict milieu en groei. Goed milieubeleid Biografie & eerdere uitslagen
Frank Kalshoven Portret van Frank Kalshoven De Argumentenfabriek Mee eens In redelijke mate In Nederland dan toch, en in veel andere rijke landen. In China niet. Biografie & eerdere uitslagen
Jan Luiten van Zanden Jan Luiten van Zanden image Universiteit Utrecht Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Jeroen Hinloopen Portret van Jeroen Hinloopen

Centraal Planbureau, Den Haag en Universiteit van Amsterdam

Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Lex Hoogduin Portret van Lex Hoogduin

Rijksuniversiteit Groningen

Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Peter Kooreman Foto van Peter Kooreman Tilburg University Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Pieter Gautier Pieter Gautier image Vrije Universiteit Mee eens In redelijke mate Landen met hoog BBP vervuilen gemiddeld meer (relatie niet monotoon). Toch kunnen groei en milieu prima samengaan maar dit vereist bv flinke C02 tax of ETS met laag plafond. Biografie & eerdere uitslagen
Sylvester Eijffinger Sylvester Eijffinger image Tilburg University en CEPR Mee eens In redelijke mate Er zijn mogelijkheden om economische groei te koppelen aan investeringen in duurzame technologie. Duitsland is een voorbeeld van een land dat leidend op dit gebied is. Waarom stimuleert het kabinet Rutte II zo weinig investeringen in duurzame technologie? Biografie & eerdere uitslagen
Bas Jacobs Bas Jacobs image Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München Mee eens In geringe mate Veel economische groei gaat nog vaak ten koste van het milieu en de leefomgeving. Maar economische groei kan ook duurzaam zijn. Biografie & eerdere uitslagen
Dinand Webbink Dinand Webbink Erasmus Universiteit Rotterdam Mee eens In geringe mate Sterke groei van opkomende landen als China, India en Brazilie gaat ten koste van milieu. Biografie & eerdere uitslagen
Dirk Schoenmaker Portret van Dirk Schoenmaker

Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit

Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Erik Schut Erik Schut image Erasmus Universiteit Rotterdam Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Koen Caminada Portret van Koen Caminada Universiteit Leiden Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Marco Varkevisser Portret van Marco Varkevisser Erasmus Universiteit Rotterdam en iBMG Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Paul de Beer Paul de Beer image Universiteit van Amsterdam Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Wouter den Haan Foto van Wouter den Haan London School of Economics Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Andries de Grip Andries de Grip ROA, Maastricht University Eens noch oneens In redelijke mate Dit is sterk afhankelijk van de wijze waarop de economische groei wordt gestimuleerd. het stimuleren van een meer duurzame economie kan zowel gunstig zijn voor de economische groei als het milieu. Biografie & eerdere uitslagen
Barbara Baarsma Barbara Baarsma image

Rabobank, Utrecht en Universiteit van Amsterdam

Eens noch oneens In redelijke mate Enerzijds levert economische groei de middelen om te investeren in schonere technologie; anderzijds gaat economische groei gepaard met meer productie/vervuiling/uitputting Biografie & eerdere uitslagen
Bernard van Praag Portret van Bernard van Praag Universiteit van Amsterdam Eens noch oneens In redelijke mate Deze stelling is veel te kort door de bocht. Biografie & eerdere uitslagen
Janneke Plantenga Janneke Plantenga image Universiteit Utrecht Eens noch oneens In redelijke mate Relatie groei en ecologie wordt memde bepaald door de aard van economisch als ecologisch beleid. Er is geen 'vaste' relatie tussen groei en duuzaamheid. Biografie & eerdere uitslagen
Joan Muysken Portret van Joan Muysken Universiteit Maastricht Eens noch oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Steven Brakman Steven Brakman image Rijksuniversiteit Groningen Eens noch oneens In redelijke mate Er zijn twee aspecten: groei als zodanig kan vervuilend zijn, maar welvarender landen zijn (soms) milieu bewust en proberen extra vervuiling te voorkomen. Biografie & eerdere uitslagen
Eelke de Jong Eelke de Jong image Radboud Universiteit Nijmegen Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Elmer Sterken Elmer Sterken image Rijksuniversiteit Groningen Eens noch oneens In geringe mate Hangt erg af van de regio in de wereld: een sterke groei kan ook meer mogelijkheden bieden voor milieubeleid. Biografie & eerdere uitslagen
Harry Garretsen Harry Garretsen image Rijksuniversiteit Groningen Eens noch oneens In geringe mate Er zijn actuele voorbeelden (China) waar dit duidelijk wel zo is, maar er is geen noodzakelijk verband tussen groei en verlies milieukwaliteit Biografie & eerdere uitslagen
Kees Goudswaard Portret van Kees Goudswaard Universiteit Leiden Eens noch oneens In geringe mate Dat kan (zie bijvoorbeeld China), maar hoeft niet. Investeringen in duurzame energie en in milieuvriendelijke technologie kunnen ook de economische groei bevorderen. Biografie & eerdere uitslagen
Arjen van Witteloostuijn Arjen van Witteloostuijn image

VU Amsterdam

Oneens In redelijke mate Uiteindelijk is het tegendeel het geval: nadat het milieu grondig is vernietigd, valt de economie -- letterlijk -- dood. Biografie & eerdere uitslagen
Charles van Marrewijk Portret van Charles van Marrewijk Urecht University School of Economics, Tjalling C. Koopmans Instituut Oneens In redelijke mate Als negatieve externaliteiten de juiste prijs/heffing hebben hoeft groei niet ten koste te gaan van het milieu Biografie & eerdere uitslagen
Gerard J. van den Berg Portret van Gerard J. van den Berg University of Bristol Oneens In redelijke mate Dat hangt helemaal van het soort groei af. Kijk naar Oost-Europa: daar heeft het bevorderen van de economische groei na de Wende in 1989 juist tot bescherming van het milieu geleid. Biografie & eerdere uitslagen
Lans Bovenberg Lans Bovenberg image Tilburg University en Netspar Oneens In redelijke mate In het begin van groeiproces vaak afruil maar als prijzen en prikkels goed zijn kan groei zich juist uiten in efficiëntere benutting van schaarse milieu goederen. Groei kan dus groen zijn. Biografie & eerdere uitslagen
Piet Eichholtz Piet Eichholtz image Universiteit Maastricht Oneens In redelijke mate Dit hangt hel erg van de sector af. In de bouw en het onroerend goed kunnen groei en duurzaamheid heel goed samen gaan. Biografie & eerdere uitslagen
Jan van Ours Jan van Ours image

Erasmus Universiteit Rotterdam

Oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Mirjam van Praag Portret van Mirjam van Praag

Copenhagen Business School en Universiteit van Amsterdam

Oneens In zeer geringe mate Gerichte bevordering kan leiden tot nieuw innovatief ondernemerschap datl duurzaam en maatschappelijk verantwoord is Biografie & eerdere uitslagen
Eric Bartelsman Portret van Eric Bartelsman Vrije Universiteit Amsterdam Zeer mee oneens In hoge mate Met hogere productiviteitsgroei kun je kiezen of je het besteedt aan een goed milieu of aan snelle race auto's. De keus wordt goed gedaan als de prijzen de maatschappelijke kosten weergeven. Biografie & eerdere uitslagen
Rick van der Ploeg Portret van Rick van der Ploeg Oxford University, VU Amsterdam, CEPR en CESifo Zeer mee oneens In hoge mate Het gaat erom dat de economie bij kont en kop wordt opgepakt en in een andere, schonere richting wordt gestimuleerd. Dat kan door de richting van technologische vooruitgang te veranderen van vervuilende industrie en transport naar schone diensten. Biografie & eerdere uitslagen
Eduard Bomhoff Portret van Eduard Bomhoff Monash University, Sunway Campus, Kuala Lumpur, Maleisië Zeer mee oneens In redelijke mate hogere groein in Afrika en Zuid Azie betekent minder doden door houtskool Zie verder de artikelen van Bjorn Lomborg Biografie & eerdere uitslagen
Roel Beetsma Roel Beetsma image

Universiteit van Amsterdam, CEPR en European Fiscal Board

Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Bas van der Klaauw Bas van der Klaauw image Vrije Universiteit Amsterdam en Tinbergen Instituut Geen mening Ik ken de empirische literatuur hierover niet. Biografie & eerdere uitslagen
Ivo Arnold Ivo Arnold image Nyenrode Business Universiteit en Erasmus Universiteit Rotterdam Geen mening Biografie & eerdere uitslagen

Stelling 2: Resultaat per panellid

De EU Emissions Trading System (ETS) kan slechts effectief een rol vervullen in de bestrijding van CO2-uitstoot als er een prijsvloer voor de CO2-emissieprijs wordt vastgesteld.

Klik op een van onderstaande categorieën om het overzicht te sorteren.
Naam Organisatie Uitslag Expertise Toelichting
Reyer Gerlagh Reyer Gerlagh image

Universiteit van Tilburg, Tilburg Sustainability Center

Zeer mee eens In zeer hoge mate Investeerders in schone energie willen zekerheid dat de investeringen rendabel zullen zijn. Een bodemprijs biedt zulke zekerheid. Daardoor zullen schone investeringen minder fluctueren, en zijn de kosten voor de consument uiteindelijk lager. Biografie & eerdere uitslagen
Kees Koedijk Kees Koedijk image

Utrecht University, Vrije Universiteit Amsterdam, CEPR

Zeer mee eens In hoge mate veel te veel emissierechten. een vloer of belasting op Co2 is hard nodig. zeker gezien opkomst schaliegas en 'goedkope' energie Biografie & eerdere uitslagen
Arjen van Witteloostuijn Arjen van Witteloostuijn image

VU Amsterdam

Zeer mee eens In redelijke mate Zonder zo'n vloer doet het ETS juist wat NIET de bedoeling is: de stimulering van CO2-uitstoot. Biografie & eerdere uitslagen
Pieter Gautier Pieter Gautier image Vrije Universiteit Zeer mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Harry van Dalen Harry van Dalen image

NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University

Zeer mee eens In geringe mate Verhandelbare emissierechten is een mooi idee maar de praktijk van dit moment maakt duidelijk dat een overheid die ingrijpt (en de prijs CO2 corrigeert) en opkomt voor het milieu noodzakelijk blijft. Biografie & eerdere uitslagen
Eelke de Jong Eelke de Jong image Radboud Universiteit Nijmegen Mee eens In hoge mate Biografie & eerdere uitslagen
Frank den Butter Frank den Butter image Vrije Universiteit Amsterdam Mee eens In redelijke mate Belangrijk is vooral dat er te veel emissierechten zijn uitgegeven zodat de markt niet goed heeft gefunctioneerd om CO2-uitstoot te verminderen Biografie & eerdere uitslagen
Frank Kalshoven Portret van Frank Kalshoven De Argumentenfabriek Mee eens In redelijke mate Sterker: de huidige extreem lage prijs verpest de werking hiervan omdat grootvervuilers nu goedkoop emissierechten inslaan. Biografie & eerdere uitslagen
Jan Luiten van Zanden Jan Luiten van Zanden image Universiteit Utrecht Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Joop Schippers Portret van Joop Schippers Universiteit van Utrecht Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Lex Hoogduin Portret van Lex Hoogduin

Rijksuniversiteit Groningen

Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Mathijs Bouman Portret van Mathijs Bouman Econoom & journalist Mee eens In redelijke mate Er moet een mechanisme komen om vraagschokken (bv door economische crisis) op te vangen. Bijvoorbeeld: overheid moet rechten wegkopen/afromen als prijs te laag wordt. Biografie & eerdere uitslagen
Peter Kooreman Foto van Peter Kooreman Tilburg University Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Steven Brakman Steven Brakman image Rijksuniversiteit Groningen Mee eens In redelijke mate De prijs is op dit moment zo laag dat er geen of nauwelijks effect vanuit gaat op het bestrijden van uitstoot. Biografie & eerdere uitslagen
Sylvester Eijffinger Sylvester Eijffinger image Tilburg University en CEPR Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Harry Garretsen Harry Garretsen image Rijksuniversiteit Groningen Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Joan Muysken Portret van Joan Muysken Universiteit Maastricht Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Lans Bovenberg Lans Bovenberg image Tilburg University en Netspar Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Piet Eichholtz Piet Eichholtz image Universiteit Maastricht Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Rick van der Ploeg Portret van Rick van der Ploeg Oxford University, VU Amsterdam, CEPR en CESifo Eens noch oneens In hoge mate ETS is totaal gefaald omdat de rechten om te vervuilen gratis en voor niets aan de grootste vervuilers werden geschonken. Niet een bodemprijs is nodig, maar veel scherpere doelstellingen voor het terugdringen van de CO2 uitstoot. Biografie & eerdere uitslagen
Janneke Plantenga Janneke Plantenga image Universiteit Utrecht Eens noch oneens In redelijke mate Voor de markt is duidelijkheid nodig. Dat kan door volume vast te stellen of indidirect - maar voor de marktmeester veel moeilijker te bepalen - een bodemprijs voor de trekkingsrechten. Biografie & eerdere uitslagen
Jeroen Hinloopen Portret van Jeroen Hinloopen

Centraal Planbureau, Den Haag en Universiteit van Amsterdam

Eens noch oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Kees Goudswaard Portret van Kees Goudswaard Universiteit Leiden Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Charles van Marrewijk Portret van Charles van Marrewijk Urecht University School of Economics, Tjalling C. Koopmans Instituut Oneens In redelijke mate Antwoord puur gebaseerd op theoretisch principe. In praktijk natuurlijk te veel emissierechten uitgedeeld Biografie & eerdere uitslagen
Gerard J. van den Berg Portret van Gerard J. van den Berg University of Bristol Oneens In redelijke mate Een prijsvloer is een heel bot instrument. Het komt in de huidige context bijna neer op het verdrijven van energie-intensieve industrie naar niet-EU landen alwaar de schoorstenen vrolijk verder zullen roken. Biografie & eerdere uitslagen
Roel Beetsma Roel Beetsma image

Universiteit van Amsterdam, CEPR en European Fiscal Board

Oneens In redelijke mate Beter het uitstaande aantal rechten inkrimpen. Biografie & eerdere uitslagen
Barbara Baarsma Barbara Baarsma image

Rabobank, Utrecht en Universiteit van Amsterdam

Oneens In geringe mate Er zijn meer (en minder vergaande) manieren om het ETS beter te laten werken, waaronder het afbouwen van via grandfathering verkregen rechten. Biografie & eerdere uitslagen
Paul de Beer Paul de Beer image Universiteit van Amsterdam Oneens In geringe mate Belangrijker is dat het emissievolume wordt aangepast aan de actuele situatie. Een prijsvloer stelt het marktmechanisme buiten werking dat juist het grote voordeel van het systeem is. Biografie & eerdere uitslagen
Dirk Schoenmaker Portret van Dirk Schoenmaker

Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit

Oneens In zeer geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Sweder van Wijnbergen Portret van Sweder van Wijnbergen Universiteit van Amsterdam Zeer mee oneens In hoge mate Te veel rechten uitgeven en dan toch een price floor opleggen is inconsistent, wat gebeurt er dan met het overaanbod? Oplossingen zijn minder rechten uitgeven en/of een supplementaire carbon tax. Biografie & eerdere uitslagen
Bas Jacobs Bas Jacobs image Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München Zeer mee oneens In redelijke mate Als de CO2-prijs in ETS te laag is (dwz beneden Pigouviaanse niveau) hebben overheden het emissieplafond te hoog gezet en/of teveel (gratis) emissierechten verleend. Zowel prijs- als hoeveelheidsregulering is dubbelop. Biografie & eerdere uitslagen
Eric Bartelsman Portret van Eric Bartelsman Vrije Universiteit Amsterdam Zeer mee oneens In geringe mate Wellicht teveel rechten vergeven. Als de hoeveelheid hiervan gerestricteerd wordt, dan zorgen de marktprijzen dat de effort voor CO2 vermindering op de juiste plek komt. Biografie & eerdere uitslagen
Andries de Grip Andries de Grip ROA, Maastricht University Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Dinand Webbink Dinand Webbink Erasmus Universiteit Rotterdam Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Koen Caminada Portret van Koen Caminada Universiteit Leiden Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Bas van der Klaauw Bas van der Klaauw image Vrije Universiteit Amsterdam en Tinbergen Instituut Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Bernard van Praag Portret van Bernard van Praag Universiteit van Amsterdam Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Eduard Bomhoff Portret van Eduard Bomhoff Monash University, Sunway Campus, Kuala Lumpur, Maleisië Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Elmer Sterken Elmer Sterken image Rijksuniversiteit Groningen Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Erik Schut Erik Schut image Erasmus Universiteit Rotterdam Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Ivo Arnold Ivo Arnold image Nyenrode Business Universiteit en Erasmus Universiteit Rotterdam Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Jan van Ours Jan van Ours image

Erasmus Universiteit Rotterdam

Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Marco Varkevisser Portret van Marco Varkevisser Erasmus Universiteit Rotterdam en iBMG Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Mirjam van Praag Portret van Mirjam van Praag

Copenhagen Business School en Universiteit van Amsterdam

Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Wouter den Haan Foto van Wouter den Haan London School of Economics Geen mening Biografie & eerdere uitslagen

Stelling 3: Resultaat per panellid

Ondanks het benadrukken van milieudoelstellingen door de overheid wordt in Nederland niet-duurzaam gedrag nog altijd beloond, en duurzaam gedrag bemoeilijkt.

Klik op een van onderstaande categorieën om het overzicht te sorteren.
Naam Organisatie Uitslag Expertise Toelichting
Eelke de Jong Eelke de Jong image Radboud Universiteit Nijmegen Zeer mee eens In hoge mate De Nederlandse overheid heeft nog te veel belang bij het verkopen van fossiele brandstof. Biografie & eerdere uitslagen
Jeroen Hinloopen Portret van Jeroen Hinloopen

Centraal Planbureau, Den Haag en Universiteit van Amsterdam

Zeer mee eens In hoge mate Biografie & eerdere uitslagen
Peter Kooreman Foto van Peter Kooreman Tilburg University Zeer mee eens In hoge mate Biografie & eerdere uitslagen
Harry van Dalen Harry van Dalen image

NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University

Zeer mee eens In redelijke mate Die dubbele moraal blijft de kop opsteken. Biografie & eerdere uitslagen
Joop Schippers Portret van Joop Schippers Universiteit van Utrecht Zeer mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Kees Koedijk Kees Koedijk image

Utrecht University, Vrije Universiteit Amsterdam, CEPR

Mee eens In hoge mate Nederlands beleid op gebied van duurzaamheid moet nog grote slag slaan. Loopt op veel punten achter. Biografie & eerdere uitslagen
Rick van der Ploeg Portret van Rick van der Ploeg Oxford University, VU Amsterdam, CEPR en CESifo Mee eens In hoge mate Parkeren is nog steeds te vaak gesubsidieerd. Er is geen goed systeem voor rekeningrijden ingevoerd. En er wordt een kolencentrale gebouwd. Hoe vuil kan het nog worden in Nederland. Biografie & eerdere uitslagen
Sweder van Wijnbergen Portret van Sweder van Wijnbergen Universiteit van Amsterdam Mee eens In hoge mate Biografie & eerdere uitslagen
Andries de Grip Andries de Grip ROA, Maastricht University Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Arjen van Witteloostuijn Arjen van Witteloostuijn image

VU Amsterdam

Mee eens In redelijke mate De Nederlandse politiek blijft huiverig voor de inzet van het meest effectieve instrument: prijsprikkels. Maak duur wat ongewenst is, en goedkoop wat wenselijk wordt gevonden. Een voorbeeld: de benzineprijs is nog altijd veel te laag. Biografie & eerdere uitslagen
Barbara Baarsma Barbara Baarsma image

Rabobank, Utrecht en Universiteit van Amsterdam

Mee eens In redelijke mate de meest effectieve manier om niet-duurzaam gedrag af te remmen en duurzaam gedrag te stimuleren zijn regulerende belastingen (bijv. regulerende energiebelasting). Zo lang niet op grote schaal voor beprijzen wordt gekozen halen we de doelen niet. Biografie & eerdere uitslagen
Eduard Bomhoff Portret van Eduard Bomhoff Monash University, Sunway Campus, Kuala Lumpur, Maleisië Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Frank Kalshoven Portret van Frank Kalshoven De Argumentenfabriek Mee eens In redelijke mate Denk alleen al aan de energiebelasting die voor grootverbruikers zeer laag/afwezig is, terwijl huishoudens de volle mep betalen. Biografie & eerdere uitslagen
Jan Luiten van Zanden Jan Luiten van Zanden image Universiteit Utrecht Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Janneke Plantenga Janneke Plantenga image Universiteit Utrecht Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Lans Bovenberg Lans Bovenberg image Tilburg University en Netspar Mee eens In redelijke mate Belasten van vervuiling stuit vaak om gevestigde belangen. Biografie & eerdere uitslagen
Lex Hoogduin Portret van Lex Hoogduin

Rijksuniversiteit Groningen

Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Mathijs Bouman Portret van Mathijs Bouman Econoom & journalist Mee eens In redelijke mate Bijvoorbeeld: energiebelasting met zeer laag tarief voor grootverbuikers (industrie). Dit en vorig kabinet hadden nauwelijks aandacht voor regulerende milieubelastingen. Gemiste kans. Biografie & eerdere uitslagen
Piet Eichholtz Piet Eichholtz image Universiteit Maastricht Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Pieter Gautier Pieter Gautier image Vrije Universiteit Mee eens In redelijke mate Meest absurde voorbeeld is dat grootverbruikers in landbouw en industrie verlaagd tarief energiebelasting betalen en dat op kerosine nog steeds geen accijns zit. Als je energiebesparing wilt stimuleren moeten tarieven juist omhoog. Biografie & eerdere uitslagen
Sylvester Eijffinger Sylvester Eijffinger image Tilburg University en CEPR Mee eens In redelijke mate Het kabinet Rutte II heeft ook op dit gebied een beleid van 'cheap talk'. De millieudoelstelimhgen van de overheid worden niet vertaald in de beloning van duurzaam gedrag door bedrijven en burgers. Het millieubeleid is vooral defensief en niet offensief. Biografie & eerdere uitslagen
Bas Jacobs Bas Jacobs image Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München Mee eens In geringe mate Sommige sectoren (bv. luchtvaart) betalen nog inefficient lage brandstof- en energieprijzen, net als veel grote bedrijven. Milieuschade sommige consumptiegoederen is niet goed beprijsd (bv. bioindustrieproducten). Biografie & eerdere uitslagen
Erik Schut Erik Schut image Erasmus Universiteit Rotterdam Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Harry Garretsen Harry Garretsen image Rijksuniversiteit Groningen Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Reyer Gerlagh Reyer Gerlagh image

Universiteit van Tilburg, Tilburg Sustainability Center

Eens noch oneens In hoge mate Het Nederlands beleid is vooral inconsistent en daardoor onnodig duur. Nederland subsidieert de bouw van steenkoolcentrales, en geeft tegelijk impliciete subsidie aan huishoudens met zonnecellen door middel van de vrijstelling van de energie-belasting. Biografie & eerdere uitslagen
Bernard van Praag Portret van Bernard van Praag Universiteit van Amsterdam Eens noch oneens In redelijke mate ook dit vraagt om een meer genuanceerde verwoording Biografie & eerdere uitslagen
Charles van Marrewijk Portret van Charles van Marrewijk Urecht University School of Economics, Tjalling C. Koopmans Instituut Eens noch oneens In redelijke mate De stelling is te algemeen; er zijn van beide fenomenen voorbeelden te geven Biografie & eerdere uitslagen
Eric Bartelsman Portret van Eric Bartelsman Vrije Universiteit Amsterdam Eens noch oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Frank den Butter Frank den Butter image Vrije Universiteit Amsterdam Eens noch oneens In redelijke mate Via de belastingen en subsidies poogt de overheid weliswaar braaf duurzaam gedrag te bevorderen, maar via de nadruk op groei en concurrentiekracht wordt evenzeer niet-duurzaam gedrag bevorderd Biografie & eerdere uitslagen
Joan Muysken Portret van Joan Muysken Universiteit Maastricht Eens noch oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Steven Brakman Steven Brakman image Rijksuniversiteit Groningen Eens noch oneens In redelijke mate De overheid staat niemand in de weg zich duurzaam te gedragen. De stelling is juist voor zover het verstorende subsidies betreft (goedkope kerosine, etc). Biografie & eerdere uitslagen
Dinand Webbink Dinand Webbink Erasmus Universiteit Rotterdam Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Elmer Sterken Elmer Sterken image Rijksuniversiteit Groningen Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Koen Caminada Portret van Koen Caminada Universiteit Leiden Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Marco Varkevisser Portret van Marco Varkevisser Erasmus Universiteit Rotterdam en iBMG Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Paul de Beer Paul de Beer image Universiteit van Amsterdam Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Roel Beetsma Roel Beetsma image

Universiteit van Amsterdam, CEPR en European Fiscal Board

Eens noch oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Bas van der Klaauw Bas van der Klaauw image Vrije Universiteit Amsterdam en Tinbergen Instituut Eens noch oneens In zeer geringe mate Lijkt me niet dat dit structureel gebeurt, maar er zijn voorbeelden waarin niet-duurzaam gedrag niet ontmoedigd wordt (bv bij energiegebruik). Biografie & eerdere uitslagen
Dirk Schoenmaker Portret van Dirk Schoenmaker

Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit

Oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Gerard J. van den Berg Portret van Gerard J. van den Berg University of Bristol Oneens In redelijke mate Dat is allemaal relatief. Het gebruik van de niet-duurzame stinkende stads- en streekbussen wordt inderdaad nog steeds niet zwaar belast. Het rijden in moderne personenauto's is daarentegen een aanslag op de portemonnee. Biografie & eerdere uitslagen
Kees Goudswaard Portret van Kees Goudswaard Universiteit Leiden Oneens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Ivo Arnold Ivo Arnold image Nyenrode Business Universiteit en Erasmus Universiteit Rotterdam Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Jan van Ours Jan van Ours image

Erasmus Universiteit Rotterdam

Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Mirjam van Praag Portret van Mirjam van Praag

Copenhagen Business School en Universiteit van Amsterdam

Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Wouter den Haan Foto van Wouter den Haan London School of Economics Geen mening Biografie & eerdere uitslagen

Stelling 4: Resultaat per panellid

Wanneer overheden overgaan tot het publiceren van een Groen BNP zullen politici en beleidsmakers zich meer inspannen voor het behoud van het milieu en het beperken van de opwarming van de aarde.

Klik op een van onderstaande categorieën om het overzicht te sorteren.
Naam Organisatie Uitslag Expertise Toelichting
Frank den Butter Frank den Butter image Vrije Universiteit Amsterdam Mee eens In zeer hoge mate Er zitten te veel haken en ogen aan de berekening van een Groen BNP: beter is een aparte index voor de toestand van het milieu naast BNP te publiceren. Dat geeft zicht op de politieke afweging tussen groei en een schoon milieu Biografie & eerdere uitslagen
Jeroen Hinloopen Portret van Jeroen Hinloopen

Centraal Planbureau, Den Haag en Universiteit van Amsterdam

Mee eens In hoge mate Biografie & eerdere uitslagen
Reyer Gerlagh Reyer Gerlagh image

Universiteit van Tilburg, Tilburg Sustainability Center

Mee eens In hoge mate Mijn eigen ervaring leert dat een Groen BNP eigenlijk onmogelijk is om te berekenen. Maar als het zou lukken, zou dat zeker een groot effect hebben. Biografie & eerdere uitslagen
Andries de Grip Andries de Grip ROA, Maastricht University Mee eens In redelijke mate Het publiceren van een gedegen onderbouwd Groen BNP zal de maatschappelijke aandacht voor milieubehoud vergroten. Biografie & eerdere uitslagen
Bernard van Praag Portret van Bernard van Praag Universiteit van Amsterdam Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Dirk Schoenmaker Portret van Dirk Schoenmaker

Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit

Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Jan Luiten van Zanden Jan Luiten van Zanden image Universiteit Utrecht Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Paul de Beer Paul de Beer image Universiteit van Amsterdam Mee eens In redelijke mate Dit is geen economische vraag! Essentieel is wel dat er onder deskundigen voldoende overeenstemming is over de meting van het groene BBP, hetgeen niet gemakkelijk te realiseren zal zijn. Biografie & eerdere uitslagen
Peter Kooreman Foto van Peter Kooreman Tilburg University Mee eens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Dinand Webbink Dinand Webbink Erasmus Universiteit Rotterdam Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Erik Schut Erik Schut image Erasmus Universiteit Rotterdam Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Marco Varkevisser Portret van Marco Varkevisser Erasmus Universiteit Rotterdam en iBMG Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Roel Beetsma Roel Beetsma image

Universiteit van Amsterdam, CEPR en European Fiscal Board

Mee eens In geringe mate Antwoord hierop hangt af van de hoevelheid media aandacht het groene bnp uiteindelijk krijgt. Biografie & eerdere uitslagen
Wouter den Haan Foto van Wouter den Haan London School of Economics Mee eens In geringe mate Biografie & eerdere uitslagen
Mirjam van Praag Portret van Mirjam van Praag

Copenhagen Business School en Universiteit van Amsterdam

Mee eens In zeer geringe mate Vooral als er ook prikkels aan verbonden worden Biografie & eerdere uitslagen
Kees Koedijk Kees Koedijk image

Utrecht University, Vrije Universiteit Amsterdam, CEPR

Eens noch oneens In hoge mate Zal niet veel helpen of doen op korte termijn maar op lange termijn helpt het mogelijk bij bewustwording Biografie & eerdere uitslagen
Eelke de Jong Eelke de Jong image Radboud Universiteit Nijmegen Eens noch oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Janneke Plantenga Janneke Plantenga image Universiteit Utrecht Eens noch oneens In redelijke mate Gedrag is niét afhankelijk van een parameter (zoals groen BNP) maar van het belang dat wordt gehecht aan de werkelijkheid áchter de parameter.Meer informatie is in dat opzicht wel een belangrijke voorwaarden ... Biografie & eerdere uitslagen
Lex Hoogduin Portret van Lex Hoogduin

Rijksuniversiteit Groningen

Eens noch oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Pieter Gautier Pieter Gautier image Vrije Universiteit Eens noch oneens In redelijke mate BBP is wat het is en het is en niet hetzelfde als welvaart (zoals iedereen weet). Dus beter is om naast BBP ook bv C02 uitstoot, fijnstof etc. statistieken te publiceren. Biografie & eerdere uitslagen
Barbara Baarsma Barbara Baarsma image

Rabobank, Utrecht en Universiteit van Amsterdam

Eens noch oneens In geringe mate Zo lang er veel discussie is over hoe een groen BNP wordt bepaald, vrees ik dat het niet die sterk sturende functie kan hebben uit de stelling. Dat neemt niet weg dat een groen BNP kan bijdragen aan het halen van milieudoelen. Biografie & eerdere uitslagen
Bas Jacobs Bas Jacobs image Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München Eens noch oneens In geringe mate Het is belangrijk om een zo breed mogelijk welvaartsbegrip te hanteren bij beleidsafwegingen. Een 'groen' bbp helpt daarbij als milieuschade goed beprijsd kan worden, maar dat is niet eenvoudig. Of politici er vervolgens gebruik van maken, is de vraag. Biografie & eerdere uitslagen
Harry Garretsen Harry Garretsen image Rijksuniversiteit Groningen Eens noch oneens In geringe mate Alleen het publiceren van een Groen BNP lijkt mij niet veel uit te maken het gaat om (afrekenbare) doelstellingen en maatregelen die in termen van deze maatstaf zijn gedefinieerd Biografie & eerdere uitslagen
Eduard Bomhoff Portret van Eduard Bomhoff Monash University, Sunway Campus, Kuala Lumpur, Maleisië Oneens In hoge mate leidt tot gaming door bedrijven en overheden. Biografie & eerdere uitslagen
Rick van der Ploeg Portret van Rick van der Ploeg Oxford University, VU Amsterdam, CEPR en CESifo Oneens In hoge mate groen bbp is aardig, maar compositie van bbp zegt veel meer. Biografie & eerdere uitslagen
Arjen van Witteloostuijn Arjen van Witteloostuijn image

VU Amsterdam

Oneens In redelijke mate Zolang het electoraat primair in de portemonnee is geinteresseerd, leidt dit slechts tot een rituele dans. Biografie & eerdere uitslagen
Charles van Marrewijk Portret van Charles van Marrewijk Urecht University School of Economics, Tjalling C. Koopmans Instituut Oneens In redelijke mate Welk groen BNP, hoe geconstrueerd? Zonder brede consensus daarover geen goede indicatie. Voorlopig beter evolutie van aparte ontwikkelingen weer te geven. Biografie & eerdere uitslagen
Elmer Sterken Elmer Sterken image Rijksuniversiteit Groningen Oneens In redelijke mate Zou alleen kunnen werken in internationaal verband. Biografie & eerdere uitslagen
Frank Kalshoven Portret van Frank Kalshoven De Argumentenfabriek Oneens In redelijke mate Groen BBP is geprobeerd en mislukt. We zullen echt iets beter moeten verzinnen Biografie & eerdere uitslagen
Harry van Dalen Harry van Dalen image

NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University

Oneens In redelijke mate De vrijheidsgraden om een dergelijk breder inkomensbegrip te beinvloeden zijn te groot. De onzekerheid over de interactie milieu-economie is te groot en zet de deur open voor opportunistisch gebruik van feiten om handelen te rechtvaardigen. Biografie & eerdere uitslagen
Joan Muysken Portret van Joan Muysken Universiteit Maastricht Oneens In redelijke mate Biografie & eerdere uitslagen
Joop Schippers Portret van Joop Schippers Universiteit van Utrecht Oneens In redelijke mate Ook dan blijven schone lucht, water etc. collectieve goederen die weinig individuele pleitbezorgers kennen en het in de discussie veelal zullen afleggen tegen private belangen. Biografie & eerdere uitslagen
Mathijs Bouman Portret van Mathijs Bouman Econoom & journalist Oneens In redelijke mate Groen bbp is potpourri van indicatoren, die afzonderlijk meer zeggen. We gaan irrelevante discussie krijgen over berekeningswijze, daar heeft het milieu niets aan. Biografie & eerdere uitslagen
Steven Brakman Steven Brakman image Rijksuniversiteit Groningen Oneens In redelijke mate Het gevaar bestaat dat er een sussende werking uitgaat van een groen-BBP (het suggereert ten onrechte dat milieu effecten goed kwantificeerbaar zijn) waardoor de grote gevaren uit zicht verdwijnen (smeltende ijskappen, kans op extreem weer, etc). Biografie & eerdere uitslagen
Jan van Ours Jan van Ours image

Erasmus Universiteit Rotterdam

Oneens In geringe mate Lijkt mij wishful thinking. Biografie & eerdere uitslagen
Kees Goudswaard Portret van Kees Goudswaard Universiteit Leiden Oneens In geringe mate Het publiceren van een Groen BBP kan nuttig zijn, maar het lijkt me een illusie dat het tot grote beleidsveranderingen zal leiden. Biografie & eerdere uitslagen
Lans Bovenberg Lans Bovenberg image Tilburg University en Netspar Oneens In geringe mate Er zijn andere betere indicatoren. Biografie & eerdere uitslagen
Piet Eichholtz Piet Eichholtz image Universiteit Maastricht Oneens In geringe mate Het is twijfelachtig of publicatie van het BNP, of dat nu groen is of niet, prikkels geeft voor welk gedrag dan ook. Biografie & eerdere uitslagen
Eric Bartelsman Portret van Eric Bartelsman Vrije Universiteit Amsterdam Zeer mee oneens In hoge mate BBP is een slechte indicator voor welvaart voor veel redenen. Maar, er is geen beste manier op alles goed in 1 indicator in te bouwen. Beter is de milieu statistieken (satelliet rekening) meer aandacht te geven. Biografie & eerdere uitslagen
Sweder van Wijnbergen Portret van Sweder van Wijnbergen Universiteit van Amsterdam Zeer mee oneens In hoge mate publiceren van groen GDP verandert niets aan incentive problemen (externality issue). Biografie & eerdere uitslagen
Gerard J. van den Berg Portret van Gerard J. van den Berg University of Bristol Zeer mee oneens In redelijke mate Het interpreteren van een Groen BNP is nog moeilijker dan het interpreteren van een emissieprijs. De Groene BNP componenten zullen met voortschrijdende technologische inzichten regelmatig aangepast moeten worden. Kortom, een goudmijn voor manipulatie. Biografie & eerdere uitslagen
Sylvester Eijffinger Sylvester Eijffinger image Tilburg University en CEPR Zeer mee oneens In redelijke mate Het publiceren van een grien BNP of BBP zal geen enkel effect op duurzaamheid hebben zolang er geen prikkels aan gekoppeld worden. Duurzaam gedrag door bedrijven en burgers moet beloond worden. Biografie & eerdere uitslagen
Koen Caminada Portret van Koen Caminada Universiteit Leiden Geen mening Biografie & eerdere uitslagen
Bas van der Klaauw Bas van der Klaauw image Vrije Universiteit Amsterdam en Tinbergen Instituut Geen mening Het zou mooi zijn als het zo zou zijn, maar ik heb echt geen idee of dat ook zo is... Biografie & eerdere uitslagen
Ivo Arnold Ivo Arnold image Nyenrode Business Universiteit en Erasmus Universiteit Rotterdam Geen mening Biografie & eerdere uitslagen

Me Judice Economenpanel

Leden

Voor een overzicht van de leden van het economenpanel en hun affilaties: klik hier.

Toelichting

Dit panel peilt in welke mate economen het eens of oneens zijn over grote economische vraagstukken. Me Judice heeft een panel van ongeveer 60 economische deskundigen uitgenodigd om op gezette tijden (minimaal een keer per maand) hun mening te geven.

Het panel is gekozen op basis van een aantal minimale eisen. Een deelnemer moet onafhankelijk en gepromoveerd zijn. Een additionele eis is dat de economen enige affiniteit met vraagstukken van economische politiek moeten hebben. Om zo veel mogelijk een representatief beeld van de Nederlandse economen te krijgen is er naar gestreefd om de diverse economie faculteiten en hoogleraren (Amsterdam, Groningen, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg en Utrecht) aan bod te laten komen alsmede diverse specialismen.

Op het punt van het stemmen op stellingen is het goed om een paar zaken te benadrukken. In sommige gevallen zullen panelleden eens noch oneens zijn met een bepaalde stelling. Er kunnen twee redenen zijn voor deze uitkomst.

  1. Een econoom is een expert op het bepaald terrein maar ziet op basis van zijn ervaring en kennis van het veld dat er nog veel onzekerheid is over de stelling in kwestie. In dergelijke gevallen zullen de panelleden stemmen op de optie ‘eens noch oneens’.
  2. Een econoom is geen expert op een terrein of bezit te weinig kennis over een specifieke casus om daar een gekwalificeerde uitspraak over te doen. In dat geval zal het panellid stemmen op de optie ‘geen mening’.

De vragen worden per email naar het Me Judice Economenpanel gestuurd en ieder lid krijgt ruim de tijd om na te denken over de stem die hij of zij wil uitbrengen. Zij mogen alle bronnen gebruiken die zij willen om hun keuze te maken. Voorts krijgen alle panelleden de gelegenheid om in een paar woorden hun keuze toe te lichten, evenals de mate van (on)zekerheid die men heeft over het gekozen antwoord zodat volledig transparant is hoe in deze groep het totaalbeeld tot stand komt. Er worden daarom altijd twee figuren getoond: een ongewogen en een gewogen beeld waarbij het antwoord een hoger gewicht krijgt naarmate men zelf stelt dat men meer van het onderwerp afweet.

Buitenstaanders mogen stellingen suggereren evenals de panelleden zelf. Het Me Judice panelbestuur is uiteindelijk verantwoordelijk voor de keuze van de definitieve stelling. In sommige gevallen zullen wij een conceptversie van de stelling naar het Me Judice economenpanel sturen om fouten, onduidelijkheden of vage bewoordingen op te sporen.

De paneldata die middels deze peiling worden verzameld vallen onder het copyright van het Me Judice economenpanel en zullen worden gebruikt voor onderzoek, waarover zal worden gerapporteerd in een tijdschriftartikel.

Voor vragen en/of opmerkingen: economenpanel@mejudice.nl

Suggereer een stelling

Indien u een stelling wilt voorstellen die voorgelegd wordt aan het Me Judice economenpanel kunt u hieronder een voorstel doen. Over de behandeling van deze stelling kan niet worden gecorrespondeerd.