Laat zwakke eurolanden virtueel met euro breken

Onderwerp:
Laat zwakke eurolanden virtueel met euro breken image
1 nov 2011
Zwakke eurolanden als Griekenland hebben een goedkopere munt nodig om weer concurrerend te zijn. Toch worden ze binnen de euro gehouden. Devaluatie van de munt is met een truc wel mogelijk, namelijk als de landen gaan rekenen met een eigen munteenheid, terwijl ze blijven betalen met euro’s. De wisselkoers tussen de eigen rekeneenheid en de euro is naar wens aan te passen, stelt Harrie Verbon. Een soortgelijk idee is al eens eerder in Brazilie in praktijk gebracht - en met succes.

Eurocrisis niet opgelost

De Europese top heeft niet de definitieve oplossing voor de eurocrisis gebracht. Het probleem is dat er twee tegengestelde medicijnen voor de bestrijding van de eurocrisis mogelijk zijn die echter beide onbespreekbaar zijn.

Het eerste medicijn is het invoeren van een gekozen Europese regering met de gebruikelijke volmachten van een regering. Zo’n regering kan orde op zaken stellen in de EU, en de zwakke economieën onder curatele stellen. Daar is binnen de EU nauwelijks steun voor.

Het andere medicijn is het opbreken van de eurozone. Dat zou, zo denken velen, tot financiële chaos en te veel reputatieschade voor de euro leiden.

Dan lijkt er niet veel anders over te blijven dan doormodderen op de huidige weg met het afschrijven op de overheidsschuld en een hulpfonds voor de zwakke landen dat geregeld in financiële omvang verdubbeld moet worden omdat de problemen daar voortdurend toenemen.

Geld blijft van noord naar zuid stromen

Een van de belangrijkste redenen voor de eurocrisis is immers dat een aantal Zuid-Europese staten niet kunnen concurreren met de sterke West-Europese landen. Een hulpfonds lost dat niet op, maar gaat als een permanent herverdelingsmechanisme werken van sterke landen, waaronder Nederland, naar zwakke landen, waaronder Griekenland.

Een devaluatie van bijvoorbeeld de Griekse munt zou de concurrentiepositie van Griekenland wel verbeteren, maar die eigen munt is er uiteraard niet meer. Recent heeft de Nederlander André ten Dam een innovatief idee gelanceerd dat devaluatie in zwakke eurolanden toch mogelijk maakt zonder dat zij de euro hoeven op te geven (Ten Dam, 2011).

Een virtuele eigen munt

De truc is de invoering van een ‘virtuele’ nationale rekeneenheid. Alle binnenlandse prijzen en inkomens, binnenlandse tegoeden bij banken, hypotheken, leningen, enz., worden in deze nationale rekeneenheid weergegeven. Als in Griekenland die rekeneenheid de ‘euro-drachme’ (e-d) zou worden genoemd, staat voortaan de prijs in e-d’s op de Griekse prijskaartjes aangegeven, maar men blijft betalen in euro’s. Als de koers van de e-d gelijk is aan de koers van de euro, dan kan men in Athene voor een glaasje ouzo van 1 e-d dus gewoon 1 euro betalen. De Griekse werknemer die 500 e-d’s per week verdient kan daar dan 500 glaasjes ouzo op het terras voor krijgen, net als de Nederlandse toerist met hetzelfde weekloon.

Wat er natuurlijk moet gebeuren is dat de e-d devalueert ten opzichte van de euro. Laten we zeggen dat de e-d 30 procent in waarde daalt: een e-d is nog maar 70 eurocent waard. Wie daarover beslist is een tweede, maar belangrijk is dat dit voor de Griekse werknemer op het Atheense terras geen enkel effect heeft. Deze kan nog steeds voor zijn 500 e-d’s 500 glaasjes ouzo kopen, en hoeft dus ook niet met brandbommen naar het iets verderop gelegen Griekse parlementsgebouw te rennen. Wie er wel iets van merkt is de Nederlandse toerist die nu opeens 715 glaasjes ouzo kan nuttigen in plaats van 500. Ook de Griekse olijvenkweker zal tevreden constateren dat er opeens meer vraag naar olijven komt vanuit andere Europese landen, terwijl hij hetzelfde doet als voorheen. Buitenlandse schulden, zoals die van de Griekse overheid, moeten natuurlijk nog steeds naar een houdbaar niveau worden terug gebracht, maar dat is ook het geval met het huidige ‘doormodderen’ scenario.

In Brazilie werkte het

Met het simpelweg invoeren van nationale virtuele munten in de zwakke eurolanden kan met de oplossing van de eurocrisis een echt begin gemaakt worden. Wil het slagen, dan moeten de burgers wel bereid zijn de mentale switch te maken naar de nationale rekeneenheid en moeten ze de euro alleen nog maar als een betaaleenheid beschouwen. Doen ze dat niet en gaan de Griekse vakbonden bijvoorbeeld ophef maken omdat de lonen van de werknemers van 500 naar 350 euro zijn verlaagd, hoewel de lonen in e-d’s gelijk zijn gebleven en de prijzen in e-d’s ook, dan valt het plan in duigen. Daar ligt natuurlijk een taak voor de Griekse en Europese autoriteiten om aan de bevolking uit te leggen dat de Grieken voor hun eigen bestwil ‘virtueel’ buiten de eurozone treden, maar feitelijk door de EU toch binnenboord worden gehouden.

Het invoeren van een vrituele munt is in de jaren '90 toegepast in Brazilië om de hyperinflatie te beteugelen. Daar werkte het. In Europa kan het ook werken, hoewel voor een ander doel. Dan hebben we het beste van twee werelden: de eurozone hoeft niet opgebroken te worden, maar de zwakke economieën worden ook niet door omvangrijke bezuinigingen en eenzijdige inkomensdalingen in een eindeloze recessie geduwd. Bovendien zal het hulpfonds dan niet langer als bodemloze put werken omdat de probleemlanden een ideaal medicijn aangereikt krijgen om zich op eigen kracht te herstellen. Het hulpfonds is niet meer nodig als permanente financiële bloedtransfusie voor de zwakke landen, maar kan dienen als een echte verzekering voor landen die buiten hun schuld in de problemen komen.

Dit is een aangepaste versie van de column “Gedane Zaken” die verscheen in het Brabants Dagblad op 29 oktober 2011.

Referentie

André ten Dam, The Matheo Solution: Europese monetaire flexibiliteit, kracht en eenheid, Inmaxxa research, 20 oktober 2011.

Te citeren als

Harrie Verbon, “Laat zwakke eurolanden virtueel met euro breken”, Me Judice, 1 november 2011.

Copyright

De titel en eerste zinnen van dit artikel mogen zonder toestemming worden overgenomen met de bronvermelding Me Judice en, indien online, een link naar het artikel. Volledige overname is slechts beperkt toegestaan. Voor meer informatie, zie onze copyright richtlijnen.

Afbeelding

Ontvang updates via e-mail