De economische consequenties van de verdwijning van Natalee Holloway

De economische consequenties van de verdwijning van Natalee Holloway image

Afbeelding ‘Aruba 2012’ van northern man (CC BY 2.0)

Met de verdwijning van Natalee Holloway in 2005 ontstond een media-aandacht voor Aruba. Die aandacht heeft significante gevolgen gehad voor de Arubaanse economie. In een speurtocht naar de gevolgen van haar verdwijning vinden de economen Hassink, De Kort en Ridderstaat dat dit een negatief effect had op de Arubaanse economie van tussen de 0,5 en 2,1 procent van het (nominale) Arubaanse BBP (bruto binnenlands product) op jaarbasis in 2005 en tussen de 2,5 en 4,0 procent van het BBP in 2006.

Verdwijning Natalee Holloway

Op dit moment van publicatie is het precies tien jaar geleden dat op Aruba de vermissing werd gemeld van een Amerikaanse scholiere uit Birmingham, Alabama: Natalee Holloway. Haar verdwijning op 30 mei 2005 leidde tot massale internationale media-aandacht in de daaropvolgende maanden, niet alleen in de Caraïben en Nederland, maar vooral ook in de VS. Dit is opmerkelijk, aangezien Aruba traditioneel voor toeristen een veilig eiland was (en nog steeds is) om te verblijven. Aruba kent relatief nauwelijks criminaliteit. De ‘who-done-it-vraag’ van de vermissing heeft velen bezig gehouden, maar opmerkelijk genoeg is er relatief weinig aandacht geweest naar de economische implicaties van deze dramatische episode. Wij geven alvast een schot voor de boeg voor een latere, uitgebreidere publicatie van onze analyse.

Schokeffect

Toeristen zijn risico-avers en zijn bijzonder gevoelig voor nieuws met betrekking tot beveiliging, veiligheid en gezondheid in toeristische bestemmingen (Crouch, 1994a / 1994b; Prideaux c.s., 2003;. Blake & Sinclair, 2003; Wang, 2009). Als nieuws zich verspreidt via de massamedia kan dit schokeffecten bij het publiek teweeg brengen, hetgeen repercussies kan hebben op bezoeken van toeristen naar het gebied (Bonham, 2006; Kim & Wong, 2006; Yap, 2012). Het effect van nieuws voor wat betreft reisrisico’s en veiligheid is echter niet voor iedere toerist hetzelfde en de literatuur heeft hierbij onderscheid gemaakt tussen nieuwe en herhaalbezoekers (Rittichainuwat, 2005; Rittichainuwat & Chakraborty, 2009; George, 2010; Fuchs & Reichel, 2011; Rittichainuwat, 2011).

De allereerste vraag voor ons onderzoek was of een dergelijk schokeffect zich ook in het geval van Natalee Holloway heeft voorgedaan en vooral hoe de media-aandacht zich heeft verspreid. De allereerst vraag is derhalve of er een afname was van bezoekers vanuit de Verenigde Staten. Om die vraag te beantwoorden maken we gebruik van gegevens op maandniveau van het aantal bezoekers aan Aruba vanuit de Verenigde Staten en we vergelijken dit met het aantal bezoekers uit de overige landen (zie figuur 1). En wie naar de figuur kijkt zal weinig moeite hebben om te zien dat vanaf juni 2005 er een verandering in het aantal bezoekers optrad vanuit de Verenigde Staten. Vanwege het seizoenspatroon in de data is het lastig om de eerste maand van verandering te destilleren. Een aanvullende statistische analyse [1] geeft echter aan dat vanaf juni 2005 er een afname was in de cyclische component van de bezoekers vanuit de VS.

Figuur 1: Ontwikkeling aantal bezoekers vanuit VS en overige landen (2004 – 2008)

Figuur 1: Ontwikkeling aantal bezoekers vanuit VS en overige landen (2004 – 2008)

Invloed media

Was de afname het gevolg van een massale media-aandacht? Gedeeltelijk. Naast het ‘Holloway-effect’ kunnen uiteraard ook andere factoren in dezelfde periode een rol hebben gespeeld. In 2005 beïnvloedde de hogere olieprijs de ticketprijzen naar Aruba en verder was er een actiever orkaanseizoen en was er een (tijdelijke) verminderde beschikbaarheid van hotelkamers. Hierdoor lijkt het niet aannemelijk om de volledige afname van het aantal bezoekers aan Aruba toe te schrijven aan het ‘Holloway-effect’. Desalniettemin ging de sterke daling van bezoekers vanuit de VS niet gepaard met een evenredige daling in bezoekers vanuit de rest van de wereld naar Aruba, terwijl over het algemeen het Caribische gebied wel positieve toerisme cijfers kende.

Er zijn wel sterke aanwijzingen dat de media-aandacht een belangrijke rol speelde. Om dat effect te kunnen traceren onderzoeken we de regionale spreiding van de media-aandacht in de VS. Het aantal Google-zoekopdrachten per staat in de VS geeft een aanwijzing. Wie de zoekopdrachten met de zoekterm ‘Natalee Holloway’ in de periode juni 2005 – juni 2006 in kaart brengt ziet dat vooral in de staten in het zuidoosten van de VS er een sterke belangstelling is voor deze zoekterm (zie figuur 2). Omdat Natalee Holloway een inwoner van Alabama was ligt het voor de hand dat hier sprake is van het ‘home bias effect’ van nieuws: in de regio rondom Alabama werd het nieuws van de verdwijning nadrukkelijker gevolgd dan elders in de VS.

Figuur 2: Index van Google-zoekopdrachten* naar ‘Natalee Holloway’, juni 2005-mei 2006

* Dit is een maatstaf die door Google Trends wordt geleverd, waarbij het gaat om het aantal zoekopdrachten op specifieke termen, ten opzichte van het totaal aantal zoekopdrachten over tijd, gebaseerd op unieke IP-adres informatie.

Samenstelling toeristenstroom

Zijn er compositie-effecten waarneembaar?Ja, er was een afname van het aantal bezoekers, maar het betrof een specifieke groep bezoekers: het waren niet de herhaalbezoekers aan Aruba maar vooral de ‘nieuwe bezoekers’ vanuit de VS die na juni 2005 wegbleven. Een zeer aannemelijke motivatie hiervoor is dat de herhaalbezoekers betere informatie hadden over de lokale veiligheid op Aruba, terwijl de overige, ‘nieuwe bezoekers’ gevoeliger waren voor berichtgeving uit de media.

Het samenstellingseffect is duidelijk terug te vinden als de ontwikkeling van het aantal ‘nieuwe bezoekers’ wordt vergeleken met die van het aantal herhaalbezoekers vanuit de VS naar Aruba. Het absolute aantal nieuwe bezoekers aan Aruba vertoonde een sterke neergang vanaf juni 2005, terwijl het aantal herhaalbezoekers een stabiele ontwikkeling vertoonde. In figuur 3 is de procentuele verandering van beide stromen terug te vinden. Het aantal nieuwe bezoekers zakte sterk in na de verdwijning van Holloway en in oktober 2006 kwam een omslagpunt van het aantal herhaalbezoekers.

Figuur 3: Ontwikkeling aantal nieuwe bezoekers en herhaalbezoekers vanuit de VS (2004-2008) in procentuele veranderingen

Figuur 3: Ontwikkeling aantal nieuwe bezoekers en herhaalbezoekers vanuit de VS (2004-2008) in procentuele veranderingen

Minder bezoekers uit omgeving Alabama

Wie dieper graaf in de data kan ook laten zien dat de afname van nieuwe bezoekers vooral uit de omgeving van de staat Alabama voortkwam. We veronderstellen dat de herhaalbezoekers niet beïnvloed werden door de ontwikkelingen op Aruba en de nieuwe bezoekers wel. Als we voorts veronderstellen dat beide stromen van bezoekers in de periode voorafgaande aan de schok in januari 2004 – mei 2005 dezelfde trendmatige ontwikkeling hadden dan kan men een ‘counterfactual’ voor de ‘nieuwe bezoekers’ construeren. [2] Hiertoe extrapoleren we als het ware de ontwikkeling van de ‘nieuwe bezoekers’ (in geval de vermissing zich niet had voorgedaan) aan de hand van de gebleken trendmatige ontwikkeling van de herhaalbezoekers. Het ‘Holloway- effect’ wordt berekend door te veronderstellen dat dit effect zich voordeed over de periode juni 2005 – oktober 2006.

Volgens de meest conservatieve schatting [3] komt dit effect neer op een afname van 5,2 duizend ‘nieuwe bezoekers’ in 2005 (totaal over juni – december 2005) en een afname van 28 duizend ‘nieuwe bezoekers’ in 2006 (totaal over januari – oktober 2006). Die afname doet zich in sterkere mate voor in de omgeving van de staat Alabama. Het blijkt dat er een duidelijk aanwijsbare verandering is te zien in de stroom van nieuwe bezoekers in een straal van maximaal 700 km rondom Alabama. Dit geeft de bevestiging dat de vermindering kan worden toegeschreven aan het ‘Holloway-effect’. Met name omdat in deze staten er een sterkere belangstelling was op Internet voor de zoekterm ‘Natalee Holloway’ dan elders in de VS (figuur 2).

Uitstralingseffect Holloway

De kosten van deze dramatische episode waren substantieel voor Aruba. Die berekening vergt enige voorzichtigheid omdat het totale effect ook door andere factoren, zoals een stijging van de olieprijs, kan zijn beïnvloed. De totale afname van het aantal Amerikaanse bezoekers aan Aruba voor beide jaren ligt volgens onze berekeningen in de range 33,2 – 69,0 duizend bezoekers. [4] Die afname is uiteraard niet zonder gevolgen voor de economie van Aruba. Volgens onze berekeningen ligt de afname in 2005 in het interval 0,5% - 2,1 % van het BBP en voor 2006 2,5% - 4,0% van het nominale BBP. [5]

Conclusies

De verdwijning van Natalee Holloway was uiteraard een drama, maar het was ook een gebeurtenis die de economie van Aruba een tijdelijke optater gaf. Vakanties zijn een ervaringsgoed. Toeristen die niet eerder op Aruba waren geweest percipieerden de negatieve berichtgeving over de vermissing van Holloway sterker dan de overige toeristen die vanuit een eerder verblijf op Aruba de lokale veiligheidssituatie beter konden inschatten. Een ander opvallend feit dat zich voordeed is dat de fysieke afstand tot de nieuwsbron invloed heeft gehad op de impact en intensiteit van de berichtgeving. Amerikaanse toeristen die (voor Amerikaanse begrippen) relatief dichtbij Alabama woonden bleken gevoeliger te zijn voor de ontwikkelingen op Aruba met betrekking tot de keuze van hun vakantiebestemming dan de overige consumenten. Opmerkelijk is dat deze episode tot zulke grote economische verliezen voor de Arubaanse economie heeft geleid.

Disclaimer: Dit schrijven is op persoonlijke titel. De meningen weergegeven in dit artikel weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de standpunten van de Centrale Bank van Aruba.

Voetnoten

  1. Uitgevoerd met Census-x13 en het Hodrick-Prescott filter.
  2. We maken gebruik van een econometrisch difference-in-differences (dif-in-dif) design.
  3. We willen hierbij zo voorzichtig mogelijk zijn en we nemen daardoor de ondergrens van het 95% betrouwbaarheidsinterval van de puntschatting van het effect van de schokvariabele op het aantal ‘nieuwe bezoekers’.
  4. Ten behoeve van onze tentatieve berekening geven we een ondergrens en een bovengrens van de afname van het aantal ‘nieuwe bezoekers’ uit de VS aan Aruba over de periode juni 2005 – oktober 2006. De ondergrens van 33,2 duizend bezoekers wordt bepaald door de meest voorzichtige schatting van de afname die we menen te kunnen toeschrijven aan het ‘Holloway effect’ door onze dif-in-dif schattingen. De bovengrens is de totale afname van het aantal ‘nieuwe bezoekers’ uit de VS in deze periode, die naast het ‘Holloway effect’ ook veroorzaakt kan zijn door andere factoren (stijging olieprijs, et cetera). De bovengrens is 69,0 duizend bezoekers (22,2 duizend (juni – december 2005); 46,8 duizend (januari – oktober 2006)).
  5. We gaan hierbij uit van 7 nachten verblijf per toerist uit de VS op Aruba; de opbrengsten per bezoeker uit de VS per dag waren 124,30 dollar in 2005 en 114,14 dollar in 2006; volgens het multiplier-effect draagt elke dollar die gegenereerd wordt uit het toerisme in Aruba indirect bij aan 2,52 dollar voor de Arubaanse economie.

Referenties

Bonham, C., Edmonds, C., & Mak, J. (2006). The impact of 9/11 and other terrible global events on tourism in the United States and Hawaii. Journal of Travel research, 45, 99-110.

Crouch, G. (1994a). The study of international tourism demand: A survey of practise. Journal of Travel Research, 32(3), 41-55.

Crouch, G. (1994b). The study of international tourism demand: A review of findings. Journal of Travel Research, 32(4), 12-23.

Prideaux, B., Laws, E., & Faulkner, B. (2003). Events in Indonesia: Exploring the llimits to formal tourism trends forecasting methods in complex crisis situations. Tourism Management, 24, 475-487.

Blake, A., & Sinclair, M. (2003). Tourism crisis management: US response to September 11. Annals of Tourism Research, 30(4), 813-832.

Fuchs, G., & Reichel, A. (2011). An exploratory inquiry into destination risk perceptions and risk reduction strategies of first time vs. repeat visitors to a highly volatile destination. Tourism Management, 32(2), 266-276.

George, R. (2010). Visitor perceptions of crime-safety and attitudes towards risk: The case of Table Mountain National Park, Cape Town. Tourism Management, 31(6), 806-815.

Kim, S., & Wong, K. (2006). Effects of news shock on inbound tourist demand volatility in Korea. Journal of Travel Research, 44, 457-466.

Rittichainuwat, B. (2005). Understanding perceived travel risk differences between first time and repeat travelers. 3rd Global Summit on Peace through Tourism--Education Forum, (pp. 108-117). Pattaya, Thailand, October 2-5, 2005.

Rittichainuwat, B. (2011). Tourists' perceived risks toward overt safety measures. Journal of Hospitality and Tourism Research, 37(2), 199-216.

Rittichainuwat, B., & Chakraborty, G. (2009). Perceived travel risks regarding terrorism and disease: The case of Thailand. 30(3), 410-418.

Wang, Y. (2009). The impact of crisis events and macroeconomic activity on Taiwan's international inbound tourism demand. Tourism Management, 30, 75-82.

Yap, G. (2012). An examination of the effects of exchange rates on Australia's inbound tourism growth: A multivariate conditional volatility approach. International Journal of Business Studies, 20 (1), 111-132.

Te citeren als

Wolter Hassink, Rendell de Kort, Jorge Ridderstaat, “De economische consequenties van de verdwijning van Natalee Holloway”, Me Judice, 30 mei 2015.

Copyright

De titel en eerste zinnen van dit artikel mogen zonder toestemming worden overgenomen met de bronvermelding Me Judice en, indien online, een link naar het artikel. Volledige overname is slechts beperkt toegestaan. Voor meer informatie, zie onze copyright richtlijnen.

Afbeelding

Afbeelding ‘Aruba 2012’ van northern man (CC BY 2.0)

Ontvang updates via e-mail