Monetaire dialoog
De democratische verantwoording van het Europese monetaire beleid vindt elke drie maanden plaats in het kader van de Monetaire Dialoog van de ECB-president
met het Europese Parlement voor de Commissie voor Economische en Monetaire Zaken op basis van zogenoemde briefing papers die door leden van het Monetaire
Experts Panel speciaal hiervoor geschreven worden. Vorige maand heb ik in opdracht van de Commissie voor Economische en Monetaire Zaken de transparantie van
het monetair beleid van de ECB geëvalueerd. Op welke wijze is de transparantie van het monetaire beleid van de ECB voor de eurozone in het afgelopen
decennium is veranderd?
Als het gaat om politieke en economische transparantie - de mate waarin de politieke voorkeur van de beleidsmakers bekend is, maar ook de economische data
waarop ze hun beleid baseren - dan scoort de ECB goed. Maar met de procedurele transparantie is het slechter gesteld dan bij de andere belangrijke centrale
banken, zoals het Federal Reserve System en de Bank of England.
Openheid gewenst
Zo worden notulen over het stemgedrag van de bestuursleden angstvallig geheim gehouden. Meer openheid over de stemverdeling van de centrale bankpresidenten
zou hun gedrag maar onnodig beïnvloeden, zo is de redenering van de ECB. Zodra de bestuursleden zich door de buitenwereld bekeken voelen, zullen de
nationale belangen bij het stemmen zwaarder wegen. Financiële markten willen echter meer inzicht in het monetaire besluitvormingsproces van de ECB. Hoe schatten de ECB-bestuursleden risico’s op bijvoorbeeld
op deflatie of inflatie in en welk gewicht geven ze eraan? Wat je nu ziet, is dat de media na elke beslissing gissen hoe de stemverdeling is geweest. Dat
zorgt voor veel onzekerheid in de media en op financiële markten.
Onnodige onzekerheid
Daarnaast moeten centrale banken en dus ook de ECB meer openheid van zaken (‘forward guidance’) geven over de ontwikkeling van de beleidsrente die ze van
plan zijn in het komend jaar te hanteren. In tegenstelling tot de Amerikaanse en Britse centrale banken laat de ECB na hierover expliciet te communiceren.
Grotere onzekerheid omtrent het monetaire besluitvormingsproces leidt tot hogere risicopremies omdat financiële markten meer moeite hebben het toekomstige
beleid van de centrale bank in te schatten. Het is daarom verstandig dat centrale banken sturing aan marktverwachtingen geven. Hoe beter de sturing van
marktverwachtingen ('forward guidance'), hoe lager de risicopremies.
De ECB communiceert soms alleen met de buitenwereld als het gaat over de korte rente of geldmarktrente, maar niet over de lange rente of
kapitaalmarktrente. De lange rente is niet alleen afhankelijk van de risicopremies, maar ook van de inflatieverwachtingen op langere termijn. Financiële
markten willen weten welke inflatie de ECB de komende jaren aanvaardbaar vindt. De ‘forward guidance’, dus het sturen van marktverwachtingen, is bij de ECB
een loze kreet. Kortom, de centrale bank moet zowel transparanter worden, als beter communiceren over toekomstig beleid.
Te citeren als
Sylvester Eijffinger, “Door geheimhouding vergroot ECB onzekerheid op financiële markten”,
Me Judice,
19 april 2014.
Copyright
De titel en eerste zinnen van dit artikel mogen zonder toestemming worden overgenomen met de bronvermelding Me Judice en, indien online, een link naar het artikel. Volledige overname is slechts beperkt toegestaan. Voor meer informatie, zie onze copyright richtlijnen.
Afbeelding
Afbeelding ‘
2230’ van Frans Peeters (
CC BY-NC-ND 2.0)