Winter is inbraakseizoen
Deze wintermaanden zijn inbrekers extra actief. Tienduizenden Nederlandse woningen zullen bezocht worden door inbrekers op zoek naar geld, elektronica en juwelen. De elk jaar terugkerende golf inbraken in de winter heeft alles te maken met de vroege zonsondergang en de afwezigheid van mensen op straat. De gelegenheid maakt de dief.
Inbrekers hebben het vaak gemakkelijk. Hengelen – het met een stuk ijzerdraad door de brievenbus opentrekken van het deurslot – en insluipen, blijven favoriete manieren om binnen te komen. Beide manieren van inbreken zijn eenvoudig te voorkomen. Doe de deur op slot en haal de sleutel er uit. Ook wil het helpen een goed inbraakwerend slot te hebben, anders staat een inbreker nog ongeveer even snel binnen als bij een opengelaten deur.
Preventiecampagnes weinig effectief
Als het zo eenvoudig is een inbraak te voorkomen, waarom hebben inbrekers het dan nog altijd zo gemakkelijk? Politie en gemeenten zoeken het vooral in een gebrek aan informatie. Als we mensen vertellen over wat zij kunnen doen tegen inbraak, dan volgen ze wel, zo is de gedachte.
Helaas, die preventiecampagnes werken niet, ook niet als die gecombineerd zijn met subsidies voor de aanschaf van nieuw hang- en sluitwerk. Evaluaties laten keer op keer zien dat mensen hun gedrag er niet op aanpassen. In Schiedam leverden 6.200 persoonlijke inbraakpreventieadviezen 6 reacties van bewoners op. De Rijksvoorlichtingsdienst zelf concludeerde dat de miljoenen euro’s besteed aan de Postbus 51 campagne ‘Nederland veilig’ “weinig tot geen effect op de houding van mensen heeft gehad”. In enquêtes geven mensen tal van redenen om niet te reageren: ‘dat overkomt mij niet’, ‘daar is de politie toch voor’, ‘ik kom er niet toe’, ‘ik ben toch verzekerd’. Zolang het bij adviezen blijft en het nalaten van preventie niet net zo strafbaar wordt als het niet gebruiken van de autogordel is hier weinig van te verwachten.
Inbouwen preventiemaatregelen werkt wel
Wat wel werkt zijn preventiemaatregelen die geen enkele inzet van bewoners vereisen: het bij nieuwbouw inbouwen van inbraakwerende ramen en deuren. Dat is in Nederland sinds 1999 vereist. Het Bouwbesluit is daar op aangepast. Het resultaat is dat in woningen die na 1999 zijn gebouwd een kwart minder vaak wordt ingebroken dan in woningen die in de jaren voor 1999 zijn gebouwd. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek van de Universiteit van Tilburg (Vollaard, 2010). Bij elkaar opgeteld zijn hierdoor tot nog toe 10.000 inbraken in nieuwbouwwoningen voorkomen. Een tip voor woningkopers: staan er geen twee sterren met daarbij ‘SKG’ op de deur- en raamsloten, reken dan met een verhoogde kans op inbraak.
Het succes van het Bouwbesluit in 1999 laat drie dingen zien. Eén: mensen zijn niet eindeloos nonchalant, het inbouwen van preventie heeft dus zin. Twee, en dat weten we al: uit zichzelf doen mensen weinig: als bewoners van oudere huizen zelf wel hun maatregelen hadden genomen, dan had het inbouwen van wat eenvoudige preventiemaatregelen in nieuwe woningen niet zo’n enorm effect op de inbraakkans gehad. Drie: brede toepassing van preventie resulteert niet slechts in het verplaatsen van criminaliteit. Eerder gebouwde woningen lijken zelfs te profiteren als zij in een wijk staan met relatief veel sinds 1999 gebouwde woningen. Veel gelegenheidsdaders blijken goed tegen te houden door diefstal net iets moeilijker maken.
Inbouwen preventie als criminaliteitsbeleid
Soortgelijk succes is ook terug te zien bij de autodiefstal. Die is de afgelopen tien jaar spectaculair gedaald sinds in 1998 in nieuwe auto’s een startonderbreker verplicht is. Het enige wat de automobilist moet doen om de startonderbreker te activeren is de sleutel uit het slot halen. Dat is geen moeite en daarom werkt deze ingebouwde preventiemaatregel zo goed.
De energie die nu opgaat aan preventiecampagnes is nuttiger te besteden aan het stimuleren van in te bouwen preventiemaatregelen en de controle op naleving daarvan. Gegeven het succes van het Bouwbesluit 1999 tegen woninginbraak en de startonderbreker tegen autodiefstal bestaat er goede kans dat hier nog meer winst is te halen. Denk aan anti-diefstalchips in fietsen, satellietvolgsystemen voor auto’s en een bredere toepassing van het Politiekeurmerk Veilig Wonen, het uitgebreide pakket van preventiemaatregelen in de wijk.
Referentie:
Ben Vollaard, 2010, Het publieke belang bij private preventie. Een economische analyse van inbraakpreventiebeleid, Universiteit van Tilburg/Programma Politie en Wetenschap, Apeldoorn/Tilburg.
Te citeren als
Ben Vollaard, “Bouw inbraakpreventie in, anders blijft een huis een doelwit”,
Me Judice,
18 januari 2010.
Copyright
De titel en eerste zinnen van dit artikel mogen zonder toestemming worden overgenomen met de bronvermelding Me Judice en, indien online, een link naar het artikel. Volledige overname is slechts beperkt toegestaan. Voor meer informatie, zie onze copyright richtlijnen.
Afbeelding