Scholen kunnen lesje in management goed gebruiken

Belang van management

Kan beter management van scholen het leven aangenamer maken voor leerlingen, ouders en leraren? Volgens recent onderzoek zou dit wel eens het geval kunnen zijn. Veldexperimenten hebben bijvoorbeeld aangetoond dat er een causaal verband is tussen het ‘no excuses’ beleid bij verdragsscholen (charter schools) in stedelijke gebieden in de VS en significant betere prestaties van de leerlingen (bijvoorbeeld Abdulkadirolgly et al. 2011). Ook is aangetoond dat de managementpraktijken die het verschil maken op een succesvolle manier gerealiseerd kunnen worden in reguliere openbare scholen (bijvoorbeeld Fryer 2014 over openbare scholen in Houston).

De afgelopen tien jaar hebben wij de kwaliteit van het management in enkele duizenden organisaties over de hele wereld gemeten. Recentelijk hebben we ook gekeken naar middelbare scholen (met leerlingen van 15 jaar oud en ouder) in acht landen: Brazilië, Canada, Duitsland, India, Italië, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en de VS (Bloom et al. 2014). We richtten ons op de management praktijk in goed presterende scholen, zoals effectief gebruik van gegevens voor monitoren en doceren, het stellen van haalbare targets en promotie van docenten op basis van prestatie in plaats van enkel op anciënniteit. Meer dan 1.800 interviews met schoolhoofden over de kwaliteit van schoolmanagement leidden tot enkele verrassende resultaten.

Managementkwaliteit en prestaties van leerlingen

Als eerste ontdekten we een sterke samenhang tussen managementkwaliteit en prestaties van leerlingen. In Engeland bijvoorbeeld zorgt een managementkwaliteits-verbetering van de onderste 10% naar de bovenste 10% voor een stijging van 18% van de scores op toetsen afgenomen op 16-jarige leeftijd (de GCSE), en een stijging van 3% ‘toegevoegde contextuele waarde’ – de verbetering in schoolprestaties van leerlingen gedurende hun opleiding (gecorrigeerd voor sociaal-economische status). Op het eerste gezicht lijkt de invloed van managementkwaliteit groter dan die van klassengrootte of onderlinge competitie. We kunnen niet uitsluiten dat we iets niet hebben gemeten, maar het verband tussen management en examenresultaat blijft van toepassing, ook na het meewegen van vele andere factoren.

Als tweede ontdekten we dat scholen in het Verenigd Koninkrijk en Zweden de lijst van schoolmanagement aanvoeren, gevolgd door Noord-Amerika. Andere Europese landen (Duitsland en Italië) komen daaronder en, niet verrassend, de opkomende economieën als Brazilië en India scoren het slechtst (zie Figuur 1 hieronder).

Figuur 1. Gemiddelde managementscores van scholen per land

Bron. Bloom et al. (2014).
Noot : 1.851 middelbare scholen (gedefinieerd als scholen met 15-jarige leerlingen). Gecontroleerd voor studentenaantallen, leerling/leraar ratio, type school (autonoom publiek, privé, regulier publiek), soort curriculum (academisch, beroeps), en lawaai tijdens het interview.

Beter management in scholen met veel beleidsvrijheid

Als derde lijkt het erop dat het management van autonome publieke scholen beter scoort dan dat van andere scholen. In Engeland zijn academies (centraal gefinancierde scholen), foundation schools (uit legaat gesubsidieerde scholen) en voluntary-aided schools (door de staat én een stichting gefinancierde scholen) voorbeelden van autonome scholen. In de VS zijn dit bijvoorbeeld verdragsscholen (charter schools) en magnet schools (scholen met een gespecialiseerd curriculum).

Het verschil is niet enkel te verklaren doordat autonome scholen privéscholen zijn die kunnen selecteren aan de poort. Wat management betreft doen autonome scholen het zelfs beter dan privéscholen. Bovendien lijkt het verschil tussen autonome publieke scholen en andere schooltypes niet weerspiegeld in verschillen in samenstelling van de studentenpopulatie, schoolstructuur, locatie, of kenmerken van schoolhoofden zoals geslacht of vaste aanstelling.

Het belang van verantwoordelijkheid

Waarom worden sommige scholen zoveel beter gemanaged dan andere? De belangrijkste factor in succesvol management is bestuur en leiderschap. Een sterke verantwoordingsplicht naar het lokale bestuur is kenmerkend voor goed management. Schoolhoofden met een duidelijke lange termijn strategie - die deze ook effectief naar hun staf en de schoolgemeenschap communiceren - tonen in algemene zin beter management.

Deze uitkomsten suggereren dat onderwijshervormingen in Engeland en Zweden de afgelopen 20 jaar – gericht op het vergroten van de autonomie van schoolhoofden en het verbeteren van de kwaliteit van het management - niet zo ondoordacht waren als soms lijkt. Maar wees gewaarschuwd. Autonomie is waardevol, maar autonomie alleen is niet genoeg. Talenten van leerkrachten en schoolleiding - en een sterke verantwoordingsplicht naar het lokale bestuur - zijn ook nodig voor verbetering van de kwaliteit van het management en daarmee uiteindelijk ook de prestaties van de school.

Dit artikel is eerder gepubliceerd op onze partnersite voxeu.org en is uit het Engels vertaald door Linda Mous. Het artikel vat de bevindingen samen van Bloom et al. (2014). Om meer resultaten te zien, data te downloaden en de eigen organisatie te benchmarken, zie www.worldmanagementsurvey.org

Referenties

Abdulkadiroglu, A, J D Angrist, S M Dynarski, T J Kane, and P A Pathak (2011), “Accountability and Flexibility in Public Schools: Evidence from Boston’s Charters And Pilots”, Quarterly Journal of Economics 126(2): 699–748.

Bloom, N, R Lemos, R Sadun, and J Van Reenen (2014), “Does Management Matter in Schools?”, Centre for Economic Performance Discussion Paper 1312.

Fryer, R G (2014), “Injecting Charter School Best Practices into Traditional Public Schools: Evidence from Field Experiments”, Quarterly Journal of Economics, in publicatie.