Graven de Democraten een kuil voor zichzelf?

Start impeachment Trump

Nadat Trumps vermeende collusie met Rusland na een lang onderzoek door Robert Mueller zonder gevolgen bleef, heeft Trumps relatie met Oekraïne wel geleid tot een impeachment-onderzoek. De beslissing van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden om een ‘impeachment inquiry’ te starten is wellicht gerechtvaardigd, maar de vraag is of het de beste manier is om het Witte Huis weer in handen te krijgen.

Het gevaar van het impeachment-onderzoek is echter dat de Democratische boodschap weer die van de vorige campagne wordt: ‘wij zijn niet Trump.’ 

Allereerst is de kans dat Trump als gevolg van impeachment uit zijn ambt gezet bijzonder klein. Voor impeachment hebben de Democraten genoeg zetels in het Huis van Afgevaardigden. Een gewone meerderheid van 218 van de 435 stemmen is nodig, terwijl er 235 Democraten in het Huis van Afgevaardigden zitten. De beslissing om de president vervolgens uit zijn ambt te zetten ligt echter bij de Senaat waar een tweederde meerderheid nodig is. In de Senaat hebben de Republikeinen echter een 53-47 meerderheid. Zolang voldoende Republikeinse senatoren achter hun president blijven staan, hoeft Trump het Witte Huis niet voortijdig te verlaten.

Gevolgen verkiezingen 2020

Vervolgens is de vraag: wat betekent impeachment voor de kans voor de Democraten om Trump via de presidentsverkiezingen in 2020 weg te krijgen? Door de verkiezingen van 2016 kregen de Republikeinen het Witte Huis in handen omdat Trump een van de belangrijkste economische thema’s van deze tijd aanvoelde. De liberalisering van de internationale handel heeft weliswaar geleid tot het benutten van internationale comparatieve voordelen, maar de winsten kwamen vooral terecht bij bedrijven en hogere inkomens, terwijl de modale werknemer er in reële zin nauwelijks op vooruitging. Na deze nederlaag hebben de Democraten moeite gehad zichzelf weer op de kaart te zetten. Dit was niet eenvoudig omdat Trump met zijn boodschap de arbeidersklasse aansprak, een belangrijk onderdeel van de achterban van de Democratische Partij. Langzamerhand werd de gezondheidszorg echter steeds meer het thema waarmee de partij zich probeerde te profileren. De campagnes voor de Democratische voorverkiezingen gingen dan ook steeds minder over Trump en steeds meer over economisch beleid. Het gevaar van het impeachment-onderzoek is echter dat de Democratische boodschap weer die van de vorige campagne wordt: ‘wij zijn niet Trump.’ Daarmee redde Clinton het de vorige keer niet en de vraag is of de uiteindelijke Democratische kandidaat het hiermee nu wel gaat redden.

Staartje voor Biden

Bovendien kan de verdediging van Trump tegen impeachment weleens nare gevolgen hebben voor de kandidatuur van Joe Biden. Via zijn zoon Hunter Biden is hij namelijk ook onderdeel van het Oekraïne-verhaal. De belangrijkste tegenkandidaten voor Biden zijn aanmerkelijk linkser. Ze presteerden het zelfs om tijdens een van de debatten voor de Democratische voorverkiezingen het beleid van Obama af te vallen in een poging Biden te beschadigen. Dit terwijl Obama nog steeds hoog aangeschreven staat bij de Democratische achterban. Als Biden’s positie verzwakt door de beschuldigingen uit het Trump-kamp, neemt de kans toe dat de Democraten volgend jaar met een zeer linkse kandidaat als Warren of Sanders de ring in moeten tegen Trump. Voor de Amerikaanse kiezer in het midden geen aantrekkelijk alternatief.

Figuur 1: Kans op winst Democratische nominatie voor het presidentschap 2020

Conclusie

Trump, die zelfs na een impeachment niet uit zijn ambt gezet zal worden zolang voldoende Republikeinen in de Senaat achter hem blijven staan, zal de impeachment tijdens de campagne zelfs in zijn voordeel kunnen aanwenden. Ook tijdens de vorige verkiezingen was het activeren van zijn achterban de sleutel tot de overwinning. Impeachment door de Democraten kan veel potentiële Trump-kiezers richting de stembus drijven. Het eindresultaat van het impeachment-onderzoek kan dus weleens zijn dat Trump een tweede termijn krijgt.

Referentie:

Marey, P., 2019, Trump: Impeachment without conviction, Rabobank, 1 oktober 2019.