Column: Geluk bij ongeluk is opkomende economieën niet gegund

Zoals eerder op deze plek beschreven zijn opkomende economieën relatief hard getroffen door de pandemie. In ontwikkelde landen kwam de productie in 2020 4,7% lager uit dan het IMF voorafgaande aan de pandemie nog voorspelde. Voor opkomende markten en  ontwikkelingslanden bedroeg de tegenvaller 6,5 procentpunt, met Latijns Amerika als hardst getroffen regio, gevolgd door opkomend Azië (exclusief China) en Centraal- en Oost Europa.

Oude groeipad

Redelijk wat  ontwikkelde economieën hebben de krimp van de economie in 2020 inmiddels weer goedgemaakt en hernemen hun oude groeipad, ook al zullen ze in het eerste deel van 2022 een terugval ondergaan door de nieuwe lockdowns in verband met de opkomst van de nieuwste coronavariant. Additionele overheidsstimulansen zullen naar verwachting de pijn verzachten. Ook duurt het nog geruime tijd voordat de langzaam op gang komende afbouw van het stimulerende monetaire beleid zover gevorderd is dat het stimulerende karakter echt verdwenen is.

Een geluk bij het ‘ongeluk’ van de rentestijgingen zou kunnen zijn dat de hogere rentes opkomende markten aantrekkelijk kunnen houden voor internationale kapitaalverschaffers.

Maar voor veel opkomende markten is het moment dat de autoriteiten op de rem trappen al lang aangebroken. Zo hebben een tiental opkomende markten de rente de afgelopen twaalf maanden al met minimaal 1,5 procentpunt verhoogd. In Brazilië staat de beleidsrente inmiddels zelfs op 9% en economen verwachten verdere stijging in 2022. Het verbaast dan ook niet dat de Braziliaanse centrale bank slechts 1% groei verwacht voor 2022.

Buitenlands beleggingskapitaal

Een geluk bij het ‘ongeluk’ van de rentestijgingen zou kunnen zijn dat de hogere rentes opkomende markten aantrekkelijk kunnen houden voor internationale kapitaalverschaffers. Normaliter luidt een draai van het Amerikaanse monetaire beleid van verlaging van de rente naar verhogingen ervan, het vertrek in van veel buitenlands beleggingskapitaal. Kapitaal dat tijdens recessies in het Westen naar opkomende markten vlucht omdat de rente in het ontwikkelde economieën dan meestal te laag is om een enigszins fatsoenlijk rendement te behalen. Zo ook tijdens de coronarecessie. Opkomende  economieën wisten de afgelopen jaren makkelijk buitenlands kapitaal aan te trekken om aan de kredietbehoefte van overheden en bedrijven te voldoen.

Nu de monetaire verkrapping zich deze keer in veel opkomende economieën eerder inzet dan in ontwikkelde economieën, zou je denken dat de stijgende rentes aldaar er voor zorgen dat beleggers nog even doorgaan met hun geld in obligaties en aandelen van opkomende markten te steken. Maar niets is minder waar. Volgens het Intituut of International Finance is de stroom van buitenlands geld naar opkomende economieën- behalve China- sinds eind november opgedroogd.

Slot

Blijkbaar weegt de hogere rente in de ogen van beleggers niet op tegen het risico op wanbetaling- en op wisselkoersverlies door het eventueel inzakken van de waarde van de lokale munten. Dit betekent dat opkomende markten de komende tijd nog hogere rentes zullen moeten bieden om toegang te houden tot internationaal kapitaal. Nee, opkomende economieën hebben het niet makkelijk.

Raoul Leering schrijft deze column op persoonlijke titel. De columns zijn op geen enkele wijze bedoeld als beleggingsadvies. Deze bijdrage verscheen reeds in De Financiële Telegraaf.