Janneke Plantenga

Economenpanel, Gastauteur
Universiteit Utrecht
Janneke Plantenga image

© Plantenga / UU

Janneke Plantenga is hoogleraar economie. Sinds 2018 is zij decaan van de faculteit Recht, Economie Bestuur en Organisatie (REBO) van de Universiteit Utrecht. In haar onderzoek richt ze zich met name op vraagstukken betreffende arbeidsmarkt en sociale zekerheid, verlofregelingen en kinderopvang.

Me Judice Economenpanel: resultaten voor Janneke Plantenga

Flexibilisering op de arbeidsmarkt
3 jul 2017

Stelling 1

Flexibilisering van de arbeidsmarkt is een onvermijdelijk gevolg van globalisering en technologische ontwikkeling.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate verschillend onderzoek laat zien dat landen die een vergelijkbare internationele positie innemen, toch een heel andere score hebben op het terrein van flexibilisering. Het is met andere woorden niet een natuurwet die ons overkomt. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De groei van flexibel werk in Nederland wordt vooral veroorzaakt door het grote verschil in (ontslag)bescherming tussen vaste en tijdelijke contracten.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Zie boven: onze instituties rond de arbeidsmarkt bepalen voor een belangrijk deel de groei van flexible werk. Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Flexibilisering leidt tot een ongewenste tweedeling van de arbeidsmarkt, waarbij werk- en inkomensonzekerheid grotendeels door de flexwerkers wordt gedragen. 
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Flexibiliteit is een groot goed, maar het moet wel redelijk verdeeld zijn. Een flexibele start op de arbeidsmarkt is prima, maar het moet een stepping stone zijn, niet een dead end. Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

De beste manier om een tweedeling tussen vaste krachten en flexwerkers te voorkomen is de introductie van een contract waarbij de ontslagbescherming van een werknemer geleidelijk oploopt met het aantal dienstjaren.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate wat mij betreft is dat één van de mogelijkheden; een mogelijkheid die nader verkend zou moeten worden. Eens noch oneens In redelijke mate
De ‘wisdom of the crowd’ in de wetenschap
22 mei 2017

Stelling 1

De collectieve rationaliteit van individuele wetenschappers om onderzoeksgeld te investeren werkt net zo goed als de rationaliteit van wetenschappers verzameld in commissies van nationale wetenschappelijke onderzoeksorganisaties.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Hoe dan ook impliceert de huidige gang van zaken dat er wel heel veel personen betrokken zijn bij de verdeling van relatief weinig geld. Ook de huidige startimpuls van in totaal 32 milj betekent veel vergaderen voor betrekkelijk weinig wetenschap. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

De allocatie van geld voor wetenschappelijk onderzoek in Nederland gaat gepaard met hoge (bureaucratische) kosten voor zowel indieners als referenten.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In redelijke mate Als ik het goed heb zijn er dit jaar circa 500 veni voorstellen. In feite hebben we een deel van het het personeelsbeleid geexternaliseerd. Zeer mee eens In hoge mate

Stelling 3

Een organisatie als NWO doet er goed aan om een experiment uit te voeren waarbij het onderzoeksgeld via individuele beslissingen van wetenschappers wordt verdeeld (à la het Bollen/Scheffer voorstel).
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Gegeven de grenzen van de huidige systematiek, lijkt mij een experiment in deze richting de moeite waard. Mee eens In redelijke mate
AOW-hervormingen ter discussie
5 mrt 2017

Stelling 1

Het terugbrengen van de AOW-leeftijd naar 65 jaar – binnen een AOW-stelsel dat een welvaartsvaste uitkering biedt – is een stap die negatieve macro-economische gevolgen heeft.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In hoge mate

Stelling 2

Het flexibiliseren van de AOW-leeftijd, waarbij uitstappen op 65 op (actuarieel neutrale wijze) mogelijk is, is een wenselijke aanvulling op de huidige AOW-wet.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Het tempo waarin de AOW-leeftijd wordt verhoogd is te hoog en onzeker voor burgers om rekening mee te houden in hun persoonlijke planning voor werk en pensioen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate het is vooral de politiek die hier onzekerheid / discussie creert. Wanneer men simpelweg vasthoudt aan de gemaakte afspraken kan iedereen daar 'rekening mee houden'. Oneens In hoge mate
De economische politiek van Trump
23 jan 2017

Stelling 1

Als alle “Seven actions to protect American workers” in Trumps 100-dagen plan worden uitgevoerd dan zal dit beleid waarschijnlijk de economische positie van de Amerikaanse middenklasse in de komende tien jaar verbeteren.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Op korte termijn leiden de maatregelen tot een bescherming van de binnenlandse productie en consumptie. Op wat langere termijn klijkt het waarschijnlijk dat het handelvolume zal verminderen en stijgende binnenlandse prijzen de overhand krijgen. Oneens In redelijke mate

Stelling 2

Met de handelsbeschermende en immigratiebeperkende maatregelen die Trump voorstaat luidt hij het einde van de globalisering in.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Maatregelen leggen forse beperkingen op aan vrije handel en arbeidsmigratie. Maar de wereldeconomie is meer dan de Amerikaanse economie. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

De plannen van Trump, waaronder de aangekondigde investeringen in de verouderde infrastructuur, luiden een nieuwe periode van sterke economische groei in de VS in.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Financiering van alle plannen is, gegeven de hoge staatsschuld, een belemmerende factor voor het succes van de plannen. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 4

De Amerikaanse democratie met al zijn ‘checks and balances’ is sterk genoeg en zal daarom geen schade ondervinden van de bestuursstijl en ideeën van Donald Trump.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Oneens In geringe mate
Modellen in de economische politiek
25 jan 2016

Stelling 1

Bij de besluitvorming over het economisch beleid in Nederland laten politici zich meer leiden door ideologie en opportunisme dan door empirische, kwantitatieve inzichten vanuit de economische wetenschap.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate In deze formulering is de tegenstelling te groot. Er is natuurlijk ook sprake van opportunisme in het gebruik van empirische kwantitatieve inzichten Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het voorspellen van de economie op de lange termijn met macro-econometrische modellen is een zinloze exercitie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Modellen zijn altijd een hulpmiddel. Het gaat fout wanneer de uitkomsten leiden tot ferme beleidsaanbevelingen, terwijl die uitkomsten het resultaat zijn van al even ferme (en extreme) veronderstellingen. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

De invloed van CPB-analyses op het economisch beleid van de regering is te groot.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Ik heb de indruk dat het CPB voorzichtiger wordt en eerder de range schetst waarbinnen de resultaten van bepaalde beleidsvoornemens zich zullen bewegen. Eens noch oneens In redelijke mate
Sleutelen aan de inkomensverdeling?
3 mrt 2014

Stelling 1

De groei van de inkomensongelijkheid in Nederland is een verontrustende ontwikkeling.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Het werkt op termijn destabiliserend. Wat mij op dit moment vooral verbaast is de grote maatschappelijke acceptatie van inkomensverschillen Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het verhogen van het toptarief inkomstenbelasting zal leiden tot een daling van het nationaal inkomen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Niet per definitie. Veel hangt af van het politiek draagvlak. Op dit moment is dat overigens niet groot (zie boven) Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

Inkomenspolitiek is het meest effectief als het gericht is op het vergroten van de verdienmogelijkheden aan de onderkant van de samenleving.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Wat betekent in dit verband effectief? Wellicht moeten we constateren dat het beleid niet heel veel andere mogelijkheden heeft en in ieder geval werk zou moeten maken van het vergroten van de verdienmogelijkheden aan de onderkant. Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

De positie van de middenklasse op de arbeidsmarkt* zal onder invloed van technologische vooruitgang sterk worden uitgehold. 

* Werknemers die geschoold doch routinematig werk verrichten.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Verschillend onderzoek lijkt een dergelijke tendens te ondersteunen. Opvallend genoeg verwijst de WRR in haar rapport over de lerende economie niet naar verdelingsaspecten. Dat lijkt mij een gemiste kans Mee eens In redelijke mate
Robuuste banken
9 dec 2013

Stelling 1

De omvang van het Nederlandse bancaire systeem is te groot in relatie tot het bruto binnenlands product.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Ten einde de bankensector weer solide te maken moet de ‘leverage ratio’ (eigen vermogen gedeeld door totaal voor risico ongewogen activa) aanzienlijk hoger zijn dan de door het kabinet voorgestelde ratio van 4%.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Universele banken, zoals ING en ABN AMRO, moeten worden opgesplitst in traditionele nutsbanken – waarbinnen betaal- en spaaractiviteiten (en geen speculatieve activiteiten) plaatsvinden – en risicovolle zakenbanken.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Eens noch oneens In redelijke mate
Migratie gewogen
28 okt 2013

Stelling 1

De Nederlandse economie heeft per saldo profijt (in termen van een hoger BBP) van vrij verkeer van werknemers binnen de Europese Unie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate open grenzen zijn belangrijk voor Nederland, vooral ook met het oog op demografische veranderingen. Neemt niet weg dat de verdelingsaspecten gevoelig liggen en dat er niet sprake moet zijn van sociale dumping Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het zijn vooral de laagst opgeleide werknemers die nadelen ondervinden van vrij verkeer van werknemers binnen de Europese Unie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate In dat opzicht zijn de zorgen van Asscher terecht. Ondermijning van minimumloonwetgeving leidt tot verdringing en tast sociaal draagvlak aan. Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Volledig vrije migratie en de nationale welvaartsstaat, die aan alle ingezetenen genereuze bescherming biedt, staan op gespannen voet met elkaar.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Gesteld zou kunnen worden dat vrije migratie nog meer grenzen stelt aan onze verzorgingsstaat. Ik zie dat echter meer als een gradueel dan als een absoluut verschil. Mee eens In redelijke mate
Een sobere of een royale overheid?
29 apr 2013

Stelling 1

Het (voorwaardelijk) uitschakelen* van de budgetdiscipline zal de Nederlandse economie in 2013 positief beïnvloeden.

* Door pas aanvullende bezuinigingsmaatregelen te nemen indien de MEV-raming (in september) van het CPB daartoe aanleiding geeft.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Een en ander heeft een hoog 'polderkarakter' en het voorwaardelijke karakter van de uitschakeling heeft een negatieve impact op de effectiviteit. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het kabinet biedt met zijn huidige begrotingsbeleid uitzicht op een structurele daling van de staatsschuldquote tot beneden het niveau van voor de crisis.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Het gaat in dit geval niet alleen om het begrotingsbeleid, maar ook om hervormen en economische groei Oneens In redelijke mate

Stelling 3

Voor de stabiliteit van de eurozone is het van belang dat alle lidstaten onverminderd vast blijven houden aan de afgesproken 3%- tekortnorm.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate zie hierboven - het gaat ook om hervormen en economische groei Oneens In redelijke mate

Stelling 4

Voor de economische groeiperspectieven van de eurozone op middellange termijn is het van belang dat de tekortnorm veel meer ruimte moet bieden voor anticyclisch begrotingsbeleid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate wat betekent hier precies 'veel meer ruimte'? De tekortnorm wordt al opgerekt ... Mee eens In redelijke mate
Hardnekkige milieudilemma’s
25 mrt 2013

Stelling 1

Het bevorderen van economische groei gaat in de praktijk ten koste van het behoud van het milieu.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Relatie groei en ecologie wordt memde bepaald door de aard van economisch als ecologisch beleid. Er is geen 'vaste' relatie tussen groei en duuzaamheid. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De EU Emissions Trading System (ETS) kan slechts effectief een rol vervullen in de bestrijding van CO2-uitstoot als er een prijsvloer voor de CO2-emissieprijs wordt vastgesteld.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Voor de markt is duidelijkheid nodig. Dat kan door volume vast te stellen of indidirect - maar voor de marktmeester veel moeilijker te bepalen - een bodemprijs voor de trekkingsrechten. Eens noch oneens In geringe mate

Stelling 3

Ondanks het benadrukken van milieudoelstellingen door de overheid wordt in Nederland niet-duurzaam gedrag nog altijd beloond, en duurzaam gedrag bemoeilijkt.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

Wanneer overheden overgaan tot het publiceren van een Groen BNP zullen politici en beleidsmakers zich meer inspannen voor het behoud van het milieu en het beperken van de opwarming van de aarde.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Gedrag is niét afhankelijk van een parameter (zoals groen BNP) maar van het belang dat wordt gehecht aan de werkelijkheid áchter de parameter.Meer informatie is in dat opzicht wel een belangrijke voorwaarden ... Eens noch oneens In redelijke mate
Hoe trekken we de woningmarkt vlot?
25 feb 2013

Stelling 1

Door het verhogen van de huurprijzen komt een doorstroming – van huursector naar koopsector – op de woningmarkt op gang.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate In ieder geval staan de prijsprikkels op groen: huren wordt duurder, kopen voordeliger. De grote vraag is echter hoe het zit met het vertrouwen in de woningmarkt Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het pakket aan maatregelen in het woningakkoord leidt ertoe dat de woningmarkt de komende twee jaar merkbaar zal herstellen, in termen van stabilisering van huizenprijzen, meer woningtransacties en bouwactiviteiten.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Waarschijnlijk trekken de bouwactiviteiten meer aan dan de verkoop; grote vraag is ook wat het akkoord betekent voor de investeringen van coorporaties. Oneens In redelijke mate
Dynamiek in de polder
17 dec 2012

Stelling 1

Het topsectorenbeleid van het kabinet-Rutte II, dat gericht is op het versterken van de positie van sectoren waarin Nederland wereldwijd uitblinkt, zal een substantiële bijdrage leveren aan het vergroten van de innovatiekracht van Nederland.
Noot: het instrument waarmee het topsectorenbeleid wordt gestuurd is door overheid, bedrijfsleven, universiteiten en onderzoekscentra in topsectoren samen te laten werken aan kennis en innovatie. Een en ander wordt vastgelegd in innovatiecontracten. Meer informatie via de website van de Rijksoverheid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Oneens In redelijke mate

Stelling 2

Een versoepeling en vereenvoudiging van het ontslagrecht zal de allocatie van arbeid bevorderen, d.w.z. mensen komen vaker of sneller dan voorheen op de plek waar hun kwaliteiten het best tot hun recht komen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Door een versoepeling en vereenvoudiging van het ontslagrecht zal de werkloosheid onder oudere werknemers (50 jaar en ouder) op korte termijn stijgen.
Noot: bij een korte termijn moet men hier denken aan een periode van 1 tot 4 jaar na invoering van de hervorming van het ontslagrecht.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate
Economische politiek in crisistijd
19 nov 2012

Stelling 1

Herverdeling van inkomen dient niet via (deels) publiek gefinancierde voorzieningen (zoals zorg, sociale woningbouw en kinderopvang) plaats te vinden maar via het belastingstelsel.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In redelijke mate Zeer mee eens In redelijke mate

Stelling 2

De voorgenomen reductie van overheidsuitgaven en lastenverzwaringen van het kabinet-Rutte II zullen leiden tot een langdurige stagnatie van economische groei waardoor de gewenste reductie van het begrotingstekort niet wordt gehaald.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In geringe mate Eens noch oneens In redelijke mate