Me Judice Economenpanel: Modellen in de economische politiek

25 jan 2016

Modellen en beleid blijven altijd de gemoederen beroeren; onder economen maar ook onder buitenstaanders. Paul Krugman kon onlangs nog heftig ageren tegen beleidsmakers die hun instinct laten prevaleren boven het inzicht dat standaardmodellen bieden: “we’ve repeatedly seen policymakers overrule or ignore the message of basic macro models in favor of instincts that […] reflect experience that comes from very different economic environments”. Maar ook hier in Nederland keert de discussie keer op keer terug. Ook de secretaris-generaal van het Ministerie van Economische Zaken — Maarten Camps — kon in zijn nieuwjaarsartikel in ESB opmerken dat modellen van het Centraal Planbureau (CPB) maar van zeer beperkte waarde zijn om over de verre toekomst na te denken. Vrij vertaald; niet alles wat telt kan geteld en gemodelleerd worden. De lange termijn voorspellen met behulp van een model is daarmee een zinloze exercitie.

Om de gedachten te bepalen vatten wij op deze plaats een model op als een vereenvoudigde beschrijving van de werkelijkheid, zowel ten behoeve van het voorspellen van de toekomstige economische ontwikkeling als ten behoeve van het analyseren van de effecten van specifieke beleidsmaatregelen.

Drie stellingen zijn aan het economenpanel voorgelegd.

Stelling 1

Bij de besluitvorming over het economisch beleid in Nederland laten politici zich meer leiden door ideologie en opportunisme dan door empirische, kwantitatieve inzichten vanuit de economische wetenschap.

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (ongewogen)

Resultaat per panellid stelling 1

Stelling 2

Het voorspellen van de economie op de lange termijn met macro-econometrische modellen is een zinloze exercitie.

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (ongewogen)

Resultaat per panellid stelling 2

Stelling 3

De invloed van CPB-analyses op het economisch beleid van de regering is te groot.

Resultaat (gewogen voor kennis expert)

Resultaat (ongewogen)

Resultaat per panellid stelling 3

Stelling 1: Resultaat per panellid

Naam	Organisatie	Uitslag	Expertise	Toelichting
Barbara Baarsma	Rabobank, Utrecht en Universiteit van Amsterdam	Zeer mee eens	In zeer hoge mate	Uiteraard staat het een democratisch gekozen regering vrij om politieke besluiten te nemen, maar duidelijk moet voor de kiezer wel zijn hoe ze objectieve / economische feiten hebben meegewogen. Aan die transparantie ontbreekt het te vaak.	Biografie & eerdere uitslagen
Sylvester Eijffinger	Tilburg University en CEPR	Zeer mee eens	In zeer hoge mate	De meeste politici gebruiken empirische, kwantitatieve inzichten vanuit de economische wetenschap als deze inzichten opportuun en overeenkomstig hun ideologie zijn. It is as background music: you put it on when you like it and off when you don't like it!	Biografie & eerdere uitslagen
Arjen van Witteloostuijn	VU Amsterdam	Zeer mee eens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Eelke de Jong	Radboud Universiteit Nijmegen	Zeer mee eens	In hoge mate	De hypotheekrenteaftrek is wel het meest in hte oog springende voorbeeld. Andere zijn: de wijze van financiering van het depositogarantiesysteem en vroegtijdig reageren op de risico's van funded pensioensystemen.	Biografie & eerdere uitslagen
Bas Jacobs	Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München	Mee eens	In zeer hoge mate	De lijst van economische beleidsonzin is te lang om op te noemen, bv. hra, procyclisch begroten, ondoelmatig herverdelen, lage kapitaaleisen. Partijen met de economisch beste programma's trekken weinig kiezers.	Biografie & eerdere uitslagen
Casper van Ewijk	Tilburg University, Netspar, en Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Joan Muysken	Universiteit Maastricht	Mee eens	In hoge mate	Politici zullen zich uiteraard bij besluitvorming laten leiden door hun maatschappijbeeld. Op lange termijn kan dit beeld worden beïnvloed door economische inzichten, middels maatschappelijk debat - en andersom kan het ook het geval zijn!	Biografie & eerdere uitslagen
Joop Schippers	Universiteit van Utrecht	Mee eens	In hoge mate	En terecht! Politici horen een integrale afweging te maken tussen allerhande overwegingen (staatkundig, juridisch, bestuurlijk etc.) en niet alleen te kijken naar door de officiële economische adviseurs verstrekte inzichten.	Biografie & eerdere uitslagen
Paul de Beer	Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In hoge mate	Ideologie en opportunisme klinken nogal negatief, maar het is heel verstandig als politici zich niet teveel laten leiden door doorgaans weinig betrouwbare kwantitatieve modelvoorspellingen.	Biografie & eerdere uitslagen
Reyer Gerlagh	Universiteit van Tilburg, Tilburg Sustainability Center	Mee eens	In hoge mate	Het beleid voor de woningmarkt is jarenlang verstoord door taboe's op de hypotheekrenteaftrek. Het klimaatbeleid wordt nog steeds verstoord door het taboe op effectieve beprijzing van CO2. Deze taboe's komen voort uit opportunistische ideologie.	Biografie & eerdere uitslagen
Roel Beetsma	Universiteit van Amsterdam, CEPR en European Fiscal Board	Mee eens	In hoge mate	Politici laten zich in de regel leiden door hun eigen ideologie, en proberen dat eventueel ondersteunend bewij in de empirie te vinden. Dat is iets anders dan zich laten overtuigen door onafhankelijk bewijs	Biografie & eerdere uitslagen
Bernard van Praag	Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In redelijke mate	De recente belastingverlaging ,terwijl iedereen kan zien welke problemen (defensie, klimaat,enz.) afkomen op de staatsbegroting is een welsprekend voorbeeld.	Biografie & eerdere uitslagen
Elmer Sterken	Rijksuniversiteit Groningen	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Fieke van der Lecq	VU Amsterdam en Ecovisie	Mee eens	In redelijke mate	Factfree politics en/of naar believen shoppen in economie. Wel een groot kwaliteitsverschil tussen politici.	Biografie & eerdere uitslagen
Frank den Butter	Vrije Universiteit Amsterdam	Mee eens	In redelijke mate	Dit lijkt soms zo, maar het opportunisme bestaat er vooral uit dat empirische inzichten uit de economie omarmd worden wanneer dat in de ideologie past, en gebagatelliseerd worden wanneer het niet past.	Biografie & eerdere uitslagen
Jeroen Hinloopen	Centraal Planbureau, Den Haag en Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Kees Koedijk	Utrecht University, CEPR	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Lans Bovenberg	Tilburg University en Netspar	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Maarten Pieter Schinkel	Universiteit van Amsterdam, Amsterdam Center for Law & Economics	Mee eens	In redelijke mate	De stelling(en) vat ik op over macro-economische modellen te gaan. Micro-economische modellen worden zo mogelijk nog minder voldoende in het beleid betrokken - en zijn vanzelfsprekend nog veel belangrijker als raadgevers (in hoge mate).	Biografie & eerdere uitslagen
Peter Kooreman	Tilburg University	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Pieter Gautier	Vrije Universiteit	Mee eens	In redelijke mate	Voorbeelden beleid niet op basis van econ wetenschap: HRA, te lage kapitaaleisen banken, te lage belasting C02 (te hoog plafond).	Biografie & eerdere uitslagen
Wouter den Haan	London School of Economics	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Andries de Grip	ROA, Maastricht University	Eens noch oneens	In hoge mate	In de politiek wordt veel waarde gehecht aan economische analyses, al kunnen politici uitkomsten die hen niet welgevallig zijn vaak negeren. Deels is dit onterecht, deels is het ook legitiem dat men niet-econ. overwegingen meeneemt in de besluitvorming.	Biografie & eerdere uitslagen
Eric Bartelsman	Vrije Universiteit Amsterdam	Eens noch oneens	In hoge mate	Politici kunnen teveel vertrouwen op onzekere modellen of te weinig op goede modellen. Maar andersom gebeurt gelukkig ook. Economen zouden beter moeten aangeven welke inzichten en modellen betrouwbaar zijn en waar ideologie een betere gids is voor beleid.	Biografie & eerdere uitslagen
Harry van Dalen	NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University	Eens noch oneens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Lex Hoogduin	Rijksuniversiteit Groningen	Eens noch oneens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Raymond Gradus	VU Amsterdam	Eens noch oneens	In hoge mate	Is sterk afhankelijk van casus. Overigens is een politieke of ideologische afweging breder dan alleen een economische afweging.	Biografie & eerdere uitslagen
Bart van Ark	Rijksuniversiteit van Groningen, The Conference Board	Eens noch oneens	In redelijke mate	Dat lijkt me te generaliserend. Ik heb met beleidsmakers gewerkt die de basic empirische feiten niet kennen, alsmede beleidsmakers die ze wel kennen en gebruiken, maar niet in de juiste contect plaatsen.	Biografie & eerdere uitslagen
Charles van Marrewijk	Urecht University School of Economics, Tjalling C. Koopmans Instituut	Eens noch oneens	In redelijke mate	Een inschatting geven van wat anderen denken of waar zij zich door laten leiden is eigenlijk onmogelijk. Je kunt dat beter aan de personen in kwestie vragen. Vandaar eens noch oneens.	Biografie & eerdere uitslagen
Joop Hartog	Universiteit van Amsterdam	Eens noch oneens	In redelijke mate	Ik kies een middenpositie omdat in veel gevallen analyses van het CPB een belangrijke rol spelen. Maar op het terrein van onderwijs wordt "evidence-based" nog slechts met de mond beleden. Bij arbeidsmarktbeleid gaat het duidelijk de goede kant op.	Biografie & eerdere uitslagen
Kees Goudswaard	Universiteit Leiden	Eens noch oneens	In redelijke mate	Dit is niet zonder meer te generaliseren; het geldt niet voor alle politici	Biografie & eerdere uitslagen
Koen Caminada	Universiteit Leiden	Eens noch oneens	In redelijke mate	Goede modellen brengen de afruil van effecten van specifieke beleidsmaatregelen in kaart, waar na de weging daarvan aan politici is. De taak van economen is om goede modellen te bouwen en ook de beperkingen daarvan goed over het voetlicht te brengen.	Biografie & eerdere uitslagen
Marco Varkevisser	Erasmus Universiteit Rotterdam en iBMG	Eens noch oneens	In redelijke mate	Over het algemeen spelen empirische inzichten wel degelijk een rol, al gebeurt het niet zelden dat in een later stadium politieke overwegingen alsnog doorslaggevend zijn.	Biografie & eerdere uitslagen
Piet Eichholtz	Universiteit Maastricht	Eens noch oneens	In redelijke mate	Ideologie en opportunisme zijn belangrijk, maar tegelijk is er in Nederland een extreem (te groot?) respect for de modellen van het CPB, zeker in verkiezingstijd	Biografie & eerdere uitslagen
Steven Brakman	Rijksuniversiteit Groningen	Eens noch oneens	In redelijke mate	Dit komt voor, maar De Kamer laat zich ook informeren door CPB, WRR, CBS etc.	Biografie & eerdere uitslagen
Mirjam van Praag	Copenhagen Business School en Universiteit van Amsterdam	Eens noch oneens	In geringe mate	Ik weet niet waardoor politici zich meer laten leiden. Ideologie is belangrijk, opportunisme slecht. Inzichten uit de economische wetenschap zijn natuurlijk van belang en een betere basis voor besluitvorming dan intuitie, (althans van de meeste mensen).	Biografie & eerdere uitslagen
Frank Kalshoven	De Argumentenfabriek	Eens noch oneens	In zeer geringe mate		Biografie & eerdere uitslagen
Jan van Ours	Erasmus Universiteit Rotterdam	Oneens	In redelijke mate	"Meer" suggereert dat het meetbaar is of politici zich laten leiden door ideologie/opportunisme of wetenschappelijke inzichten. Bovendien geeft de economische wetenschap geen eenduidige inzichten.	Biografie & eerdere uitslagen
Janneke Plantenga	Universiteit Utrecht	Oneens	In redelijke mate	In deze formulering is de tegenstelling te groot. Er is natuurlijk ook sprake van opportunisme in het gebruik van empirische kwantitatieve inzichten	Biografie & eerdere uitslagen
Mathijs van Dijk	Erasmus Universiteit, Rotterdam School of Management	Oneens	In redelijke mate	De analyses en doorrekeningen van het CPB lijken juist een vrij grote rol te spelen in de Nederlandse politiek, met name rond verkiezingen.	Biografie & eerdere uitslagen
Bas van der Klaauw	Vrije Universiteit Amsterdam en Tinbergen Instituut	Oneens	In geringe mate	Ik weet weinig van politieke besluitvorming. Maar empirisch microeconometrisch onderzoek wordt door ministeries en andere overheidsinstellingen erg serieus genomen, dus zal ook wel van invloed zijn op besluitvorming.	Biografie & eerdere uitslagen

Terug naar resultaat stelling 1

Stelling 2: Resultaat per panellid

Het voorspellen van de economie op de lange termijn met macro-econometrische modellen is een zinloze exercitie.

Klik op een van onderstaande categorieën om het overzicht te sorteren.

Naam	Organisatie	Uitslag	Expertise	Toelichting
Eric Bartelsman	Vrije Universiteit Amsterdam	Zeer mee eens	In zeer hoge mate	Voorspellen op lange termijn kan zeker nog niet. Wel empirisch onderbouwing geven voor groeistrategieen, of scenario's schetsen.	Biografie & eerdere uitslagen
Sylvester Eijffinger	Tilburg University en CEPR	Zeer mee eens	In zeer hoge mate	Macro-econometrische modellen zijn met grote onzekerheden omgeven en kunnen slechts voorspellingen op (zeer) korte termijn doen en kunnen geen voorspellingen op (middel)lange termijn te doen. De interacties tussen economische subjecten zijn te onzeker.	Biografie & eerdere uitslagen
Paul de Beer	Universiteit van Amsterdam	Zeer mee eens	In hoge mate	De betrouwbaarheid van economische voorspellingen op langere termijn is zeer gering. Dat betekent overigens niet dat doorrekeningen van langetermijntrends op zichzelf zinloos zijn, zolang ze maar niet als een voorspelling worden gezien.	Biografie & eerdere uitslagen
Harry van Dalen	NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University	Zeer mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Bernard van Praag	Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In hoge mate	Het vergelijken van voorspellingen met realisaties en het continue 'bijstellen' geeft voldoende aan dat langetermijn-voorspellingen weinig waarde hebben. Overigens hebben langetermijn voorspellingen wel een waarschuwend effect. (Jonas -effect)	Biografie & eerdere uitslagen
Casper van Ewijk	Tilburg University, Netspar, en Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In hoge mate	waarheid als een koe, daarom waagt niemand zich hier aan. iets anders is dat je wel analyses mbt lange termijn kunt doen en moet doen bijv rond schuldpolitiek, milieu en andere zaken met lange termijn consequenties.	Biografie & eerdere uitslagen
Eelke de Jong	Radboud Universiteit Nijmegen	Mee eens	In hoge mate	Drgelijke modellen (en alle andere manieren om over de lange termijn te denken) zijn denkkaders, geen voorspellende modellen.	Biografie & eerdere uitslagen
Joop Schippers	Universiteit van Utrecht	Mee eens	In hoge mate	Naarmate de termijn langer is, stijgt de kans dat zich in de economie schokken en ontwikkelingen voordoen die buiten de scope van op het verleden gebaseerde modellen vallen. We zouden daarom meer met scenario-analyse moeten werken.	Biografie & eerdere uitslagen
Piet Eichholtz	Universiteit Maastricht	Mee eens	In hoge mate	Economen zijn slecht in voorspellen, met of zonder modellen	Biografie & eerdere uitslagen
Reyer Gerlagh	Universiteit van Tilburg, Tilburg Sustainability Center	Mee eens	In hoge mate	Voor de lange termijn zijn veranderingen in instituties en technologische ontwikkelingen van meer belang dan de 'micro' factoren die worden meegenomen in macro-econometrische modellen.	Biografie & eerdere uitslagen
Bart van Ark	Rijksuniversiteit van Groningen, The Conference Board	Mee eens	In redelijke mate	"Voorspellen" op lange termijn is zinloos. Het gebruiken van economische modelles als een bouwsteen voor het begrijpen van trends en het schetsen van scenarios is een zinnige exercitie.	Biografie & eerdere uitslagen
Frank Kalshoven	De Argumentenfabriek	Mee eens	In redelijke mate	Wat niet wil zeggen dat je geen goede sommen kunt maken waar je iets aan hebt.	Biografie & eerdere uitslagen
Jeroen Hinloopen	Centraal Planbureau, Den Haag en Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Kees Koedijk	Utrecht University, CEPR	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Mathijs van Dijk	Erasmus Universiteit, Rotterdam School of Management	Mee eens	In redelijke mate	Grote macro-econometrische modellen zijn te rigide om op de lange termijn goed te voorspellen. Ook geldt de "Lucas kritiek" voor het doorrekenen van beleidsmaatregelen.	Biografie & eerdere uitslagen
Bas Jacobs	Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München	Eens noch oneens	In zeer hoge mate	Het gaat niet om voorspellen, wel om een raming waar beleid op kan worden gebaseerd. Zonder ramingen wordt beleid een rommeltje. Ramingen worden achterhaald door de werkelijkheid.	Biografie & eerdere uitslagen
Koen Caminada	Universiteit Leiden	Eens noch oneens	In redelijke mate	Prognoses zullen welhaast nooit precies uitkomen, maar dat maakt het gebruik van een consistent denkwerk (econometrisch model) nog niet zinloos om de toekomst te verkennen, want de altenatieven zijn vaak slechter.	Biografie & eerdere uitslagen
Pieter Gautier	Vrije Universiteit	Eens noch oneens	In redelijke mate	Wat wel zinnig is, zijn conditionele voorspellingen bv wat gebeurt er als belasting op arbeid verandert of als het kostbaarder wordt om tijdelijke banen aan te bieden.	Biografie & eerdere uitslagen
Wouter den Haan	London School of Economics	Eens noch oneens	In redelijke mate	Antwoord hangt af van de interpretatie van "lange-termijn". In veel modellen gaat de economie terug naar het lange-termijn groeipad wat meestal niet endogeen is. Uitzonderingen zijn endogene groeimodellen maar die worden zelden gebruikt voor voorspellinge	Biografie & eerdere uitslagen
Arjen van Witteloostuijn	VU Amsterdam	Eens noch oneens	In geringe mate	De wereld is te onzeker voor lange-termijnvoorspellingen te ver in de toekomst. Wel kunnen gevoeligheids- en scenario-analyses nuttig zijn.	Biografie & eerdere uitslagen
Lans Bovenberg	Tilburg University en Netspar	Eens noch oneens	In geringe mate		Biografie & eerdere uitslagen
Bas van der Klaauw	Vrije Universiteit Amsterdam en Tinbergen Instituut	Oneens	In hoge mate	De voorspelling zelf is waardeloos omdat het uit gaat van gelijkblijvende omstandigheden en zelfs dan de onzekerheid groot is. Maar het vergelijken van voorspellingen bij verschillende beleidskeuzes geeft wel nuttig inzicht over de beleidskeuzes.	Biografie & eerdere uitslagen
Charles van Marrewijk	Urecht University School of Economics, Tjalling C. Koopmans Instituut	Oneens	In hoge mate	Het is wel degelijk mogelijk een redelijke inschatting voor de langere termijn te maken.	Biografie & eerdere uitslagen
Elmer Sterken	Rijksuniversiteit Groningen	Oneens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Frank den Butter	Vrije Universiteit Amsterdam	Oneens	In hoge mate	Lange termijn macromodellen moeten vooral worden gebruikt om effecten van beleidsmaatregelen door te rekenen. Dat soort 'voorspellingen' zijn zeer zinvol. Voorspellingen in de zin van 'forecasts' zijn ongewis vanwege onvoorspelbare exogene ontwikkelingen	Biografie & eerdere uitslagen
Joan Muysken	Universiteit Maastricht	Oneens	In hoge mate	De uitkomsten van deze modellen kunnen bijdragen aan een goed debat over lange termijn ontwikkelingen. Zij kunnen insprireren tot onverwachte vragen of inzichten - ook als de voorspellingen onjuist zijn.	Biografie & eerdere uitslagen
Steven Brakman	Rijksuniversiteit Groningen	Oneens	In hoge mate	Systematische en consistente vergelijking van diverse beleidsmaatregelen kan alleen met een model. De beperkingen van het gebruikte model dienen wel duidelijk zijn.	Biografie & eerdere uitslagen
Barbara Baarsma	Rabobank, Utrecht en Universiteit van Amsterdam	Oneens	In redelijke mate	Voorspellingen op de lange termijn zijn niet zinloos, maar je moet wel grote onzekerheidsmarges hanteren.	Biografie & eerdere uitslagen
Fieke van der Lecq	VU Amsterdam en Ecovisie	Oneens	In redelijke mate	Het alternatief is erger, maar je moet modellen wel kunnen interpreteren.	Biografie & eerdere uitslagen
Jan van Ours	Erasmus Universiteit Rotterdam	Oneens	In redelijke mate	Volgens mij wordt er met modellen niet voorspeld maar verkend. De toekomstverkenning zet aan tot nadenken. Niet meer en niet minder. Lange termijnverkenningen zijn daarom zinvol.	Biografie & eerdere uitslagen
Janneke Plantenga	Universiteit Utrecht	Oneens	In redelijke mate	Modellen zijn altijd een hulpmiddel. Het gaat fout wanneer de uitkomsten leiden tot ferme beleidsaanbevelingen, terwijl die uitkomsten het resultaat zijn van al even ferme (en extreme) veronderstellingen.	Biografie & eerdere uitslagen
Kees Goudswaard	Universiteit Leiden	Oneens	In redelijke mate	Niet te veel waarde hechten aan voorspellingen, maar wel nuttig om bepaalde trends te signaleren, waar in het beleid op ingespeeld kan worden	Biografie & eerdere uitslagen
Maarten Pieter Schinkel	Universiteit van Amsterdam, Amsterdam Center for Law & Economics	Oneens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Peter Kooreman	Tilburg University	Oneens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Raymond Gradus	VU Amsterdam	Oneens	In redelijke mate	Men moet zich bewust van de onzekerheid bijvoorbeeld door het werken met scenario's, wat het CPB in sommige studies ook doet. Het schetsen van lange termijn scenario's is zeker niet zinloos.	Biografie & eerdere uitslagen
Roel Beetsma	Universiteit van Amsterdam, CEPR en European Fiscal Board	Zeer mee oneens	In zeer hoge mate	De voorspellingen geven richting en mogelijke orde van grootte, gegeven de info die beschikbaar is. Dat is beter dan ongeinformeerd wijze besluiten. Je moet je in je besluitvorming echter bewust zijn v/d beperkingen v/h model en toekomstige onzekerheden	Biografie & eerdere uitslagen
Andries de Grip	ROA, Maastricht University	Zeer mee oneens	In hoge mate	Lange-termijn verkenningen op basis van macro-economische analyses zijn juist zeer waardevol, omdat ze doorgaans het karakter hebben van scenariostudies die belangrijke zaken kunnen agenderen.	Biografie & eerdere uitslagen
Lex Hoogduin	Rijksuniversiteit Groningen	Zeer mee oneens	In hoge mate	De economische ontwikkeling op lange termijn is prinicpieel onvoorspelbaar.	Biografie & eerdere uitslagen
Joop Hartog	Universiteit van Amsterdam	Zeer mee oneens	In redelijke mate	Het gaat er niet om te voorspellen wat er zal gebeuren, het gaat er om te verkennen wat er zou kunnen gebeuren en wat de effecten van alternatief beleid zou kunnen zijn.	Biografie & eerdere uitslagen
Marco Varkevisser	Erasmus Universiteit Rotterdam en iBMG	Zeer mee oneens	In redelijke mate	Dit is wel degelijk zinvol, mits de beperkingen van zo'n exercitie niet uit het oog worden verloren en de voorspellingen dus als indicatief worden gezien.	Biografie & eerdere uitslagen
Mirjam van Praag	Copenhagen Business School en Universiteit van Amsterdam	Zeer mee oneens	In redelijke mate	Dat is een idiote stelling. Het is zinvol maar niet alle (on)denkbare shocks kunnen worden meegenomen in een model. En op lange termijn gebeurt er wel eens wat. Maar de economie voorspellen kan beter met dan zonder model natuurlijk.	Biografie & eerdere uitslagen

Terug naar resultaat stelling 2

Stelling 3: Resultaat per panellid

De invloed van CPB-analyses op het economisch beleid van de regering is te groot.

Klik op een van onderstaande categorieën om het overzicht te sorteren.

Naam	Organisatie	Uitslag	Expertise	Toelichting
Sylvester Eijffinger	Tilburg University en CEPR	Zeer mee eens	In zeer hoge mate	De invloed van CPB-analyses en voorspellingen op het economisch beleid van de kabinet zijn veel te groot. Dat ligt niet aan het CPB dat de onzekerheidsmarges goed aangeeft maar aan politici die deze onzekerheidsmarges bewust of onbewust negeren.	Biografie & eerdere uitslagen
Roel Beetsma	Universiteit van Amsterdam, CEPR en European Fiscal Board	Zeer mee eens	In hoge mate	Probleem is dat politici/publiek enkel nog beleid vergelijken o.b.v. CPB uitkomsten, terwijl we weten dat CPB modellen hun beperkingen hebben. De opbrengsten van innovatief zullen vaak onvoldoende uit de cpb modellen naar voren komen	Biografie & eerdere uitslagen
Joop Schippers	Universiteit van Utrecht	Mee eens	In hoge mate	Politici zijn zich met name te weinig bewust van de onzekerheidsmarges in CPB-ramingen (ondanks alle waarschuwingen) en gebruiken ramingen te vaak als excuus voor politieke keuzes die ook anders hadden kunnen uitvallen.	Biografie & eerdere uitslagen
Lex Hoogduin	Rijksuniversiteit Groningen	Mee eens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Paul de Beer	Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In hoge mate	Vooral de doorrekening van verkiezingsprogramma's leidt tot een gevaarlijke versmalling van het politieke debat over economische kwesties.	Biografie & eerdere uitslagen
Piet Eichholtz	Universiteit Maastricht	Mee eens	In hoge mate	De modellen zijn te beperkt als het gaat om structurele effecten en de modeluitkomsten worden teveel als absolute waarheid gezien	Biografie & eerdere uitslagen
Raymond Gradus	VU Amsterdam	Mee eens	In hoge mate	Dit komt in belangrijke mate doordat politici die uitkomsten van het CPB als ze in hun voordeel uitkomen verheerlijken. Het CPB heeft overigens wel een verantwoordelijkheid door de beperking van hun analyse goed voor het voetlicht te werpen.	Biografie & eerdere uitslagen
Bart van Ark	Rijksuniversiteit van Groningen, The Conference Board	Mee eens	In redelijke mate	Een bredere blik buiten de CPB cirkel lijkt me zeer verstandig.	Biografie & eerdere uitslagen
Bernard van Praag	Universiteit van Amsterdam	Mee eens	In redelijke mate	ik denk dat de mening van regering en ambtenaren ook een grote invloed heeft op het CPB. Het zou interessant zijn om na tegaan in hoeverre ambtenaren invloed hebben op de uiteindelijke inhoud van CPB-publikaties.	Biografie & eerdere uitslagen
Frank Kalshoven	De Argumentenfabriek	Mee eens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Kees Koedijk	Utrecht University, CEPR	Mee eens	In redelijke mate	vooral gevolg van het feit dat veel economen in nederland gericht zijn op internationaal publiceren en het Nederlandse beleidsdebat aan CPB laten.	Biografie & eerdere uitslagen
Maarten Pieter Schinkel	Universiteit van Amsterdam, Amsterdam Center for Law & Economics	Mee eens	In redelijke mate	Strikt te onderscheiden van wetenschappelijke inzichten (stelling 1), en er wordt dikwijls selectief uit of naar gewinkeld.	Biografie & eerdere uitslagen
Marco Varkevisser	Erasmus Universiteit Rotterdam en iBMG	Mee eens	In redelijke mate	Als ik mij tot mijn eigen vakgebied (gezondheidseconomie) beperk: ik ken voorbeelden waarbij bepaalde keuzes in verkiezingsprogramma's & regeerakkoord vooral tot stand zijn gekomen omdat deze goed 'scoren' bij de CPB doorrekening.	Biografie & eerdere uitslagen
Elmer Sterken	Rijksuniversiteit Groningen	Eens noch oneens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Reyer Gerlagh	Universiteit van Tilburg, Tilburg Sustainability Center	Eens noch oneens	In hoge mate	Eerder te eenzijdig dan te groot. Het is goed dat een instantie de beleidsmakers voorhoudt wat de consequenties zijn van de keuzes. Het is misplaatst dat hierbij vooral gekeken wordt naar korte-termijn verdelingseffecten.	Biografie & eerdere uitslagen
Arjen van Witteloostuijn	VU Amsterdam	Eens noch oneens	In redelijke mate	Veel is retoriek. Uiteindelijk laten veel politici niet al te veel gelegen liggen aan wat het CPB te zeggen heeft. Zij gebruiken van het CPB wat in de ideologische kraam te pas komt.	Biografie & eerdere uitslagen
Eric Bartelsman	Vrije Universiteit Amsterdam	Eens noch oneens	In redelijke mate	Net als bij 1: soms is het onterecht te groot, soms onterecht te klein. Maar, gelukkig soms andersom. CPB kan iets scherper zijn in alleen doen van analyses als beleidsopties helder en betrouwbaar zijn.	Biografie & eerdere uitslagen
Fieke van der Lecq	VU Amsterdam en Ecovisie	Eens noch oneens	In redelijke mate	Wel belangrijk dat het CPB zich van voorkeuren en meningsvorming onthoudt. Het gaat om hun beleidsanalyses.	Biografie & eerdere uitslagen
Koen Caminada	Universiteit Leiden	Eens noch oneens	In redelijke mate	Die invloed is weliswaar groot en uniek in de wereld, maar daar staat de onafhankelijkheid van het CPB als waarborg tegenover.	Biografie & eerdere uitslagen
Lans Bovenberg	Tilburg University en Netspar	Eens noch oneens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Mathijs van Dijk	Erasmus Universiteit, Rotterdam School of Management	Eens noch oneens	In redelijke mate	Mijn indruk is dat er serieus naar het CPB wordt geluisterd terwijl ook de beperkingen worden ingezien en andere argumenten een rol spelen in de besluitvorming.	Biografie & eerdere uitslagen
Pieter Gautier	Vrije Universiteit	Eens noch oneens	In geringe mate	Ik weet niet precies hoe groot die invloed is.	Biografie & eerdere uitslagen
Bas Jacobs	Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München	Oneens	In zeer hoge mate	Als politici niet naar economen luisteren (zie 1) dan doen ze dat ook niet naar CPB-economen. Politiek doet aan cherry picking: CPB analyses die beleid ondersteunen worden omarmd (en v.v.). CPB zit eerder te dicht op politiek, bv. bij begrotingspolitiek.	Biografie & eerdere uitslagen
Andries de Grip	ROA, Maastricht University	Oneens	In hoge mate	Het is juist erg belangrijk dat onafhankelijke organisaties het overheidsbeleid analyseren	Biografie & eerdere uitslagen
Charles van Marrewijk	Urecht University School of Economics, Tjalling C. Koopmans Instituut	Oneens	In hoge mate	Het CPB doet goed werk en heeft een louterende invloed op politieke plannen. De oorsprong van die plannen ligt grotendeels bij de politiek, zoals het hoort.	Biografie & eerdere uitslagen
Eelke de Jong	Radboud Universiteit Nijmegen	Oneens	In hoge mate		Biografie & eerdere uitslagen
Frank den Butter	Vrije Universiteit Amsterdam	Oneens	In hoge mate	De invloed van het CPB als rekenmeester van de overheid is terecht heel groot omdat het het politieke debat disciplineert. Het regeringsbeleid kan zich daardoor beter richten op de politieke afwegingen en uitruil tussen doelstellingen	Biografie & eerdere uitslagen
Harry van Dalen	NIDI-KNAW/Rijksuniversiteit Groningen en Tilburg University	Oneens	In hoge mate	De invloed is groot, maar niet te groot. Enig economisch weerwerk in de politieke arena kan zeker geen kwaad.	Biografie & eerdere uitslagen
Joan Muysken	Universiteit Maastricht	Oneens	In hoge mate	Ik denk dat dat erg meevalt: (1) het CPB geeft vaak de maatschappelijke consensus weer; (2) de regering kan uiteraard selectief winkelen uit de advizen van het CPB.	Biografie & eerdere uitslagen
Steven Brakman	Rijksuniversiteit Groningen	Oneens	In hoge mate	Het CPB doet wat gevraagd wordt. Het 'caveat emptor' is uiteraard op zijn plaats	Biografie & eerdere uitslagen
Barbara Baarsma	Rabobank, Utrecht en Universiteit van Amsterdam	Oneens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Jan van Ours	Erasmus Universiteit Rotterdam	Oneens	In redelijke mate	Ook deze stelling suggereert weer een meetbaarheid die er niet is. Politici bepalen zelf hoe zwaar ze de CPB-analyses laten meewegen.	Biografie & eerdere uitslagen
Janneke Plantenga	Universiteit Utrecht	Oneens	In redelijke mate	Ik heb de indruk dat het CPB voorzichtiger wordt en eerder de range schetst waarbinnen de resultaten van bepaalde beleidsvoornemens zich zullen bewegen.	Biografie & eerdere uitslagen
Jeroen Hinloopen	Centraal Planbureau, Den Haag en Universiteit van Amsterdam	Oneens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Kees Goudswaard	Universiteit Leiden	Oneens	In redelijke mate	Disciplinerende werking van CPB-analyses is zeker nuttig	Biografie & eerdere uitslagen
Peter Kooreman	Tilburg University	Oneens	In redelijke mate		Biografie & eerdere uitslagen
Wouter den Haan	London School of Economics	Oneens	In redelijke mate	De CPB biedt een uitstekend kader om over dingen na te denken. Niet alle relevanten aspecten zitten in de CPB modellen/analyses maar dat betekent niet dat ze een goede start van de discussie bieden.	Biografie & eerdere uitslagen
Bas van der Klaauw	Vrije Universiteit Amsterdam en Tinbergen Instituut	Zeer mee oneens	In hoge mate	CPB geeft gestructureerde analyse van voor- en nadelen van beleid. Dat disciplineert beleidsmakers op een nuttige manier.	Biografie & eerdere uitslagen
Casper van Ewijk	Tilburg University, Netspar, en Universiteit van Amsterdam	Zeer mee oneens	In hoge mate	het beleid kan veel winnen bij goede analyse	Biografie & eerdere uitslagen
Joop Hartog	Universiteit van Amsterdam	Zeer mee oneens	In redelijke mate	Ondanks alle beperkingen zorgt CPB voor een zindelijke discussie.	Biografie & eerdere uitslagen
Mirjam van Praag	Copenhagen Business School en Universiteit van Amsterdam	Zeer mee oneens	In redelijke mate	Het CPB is er om beleidsbeslissingen te baseren op objectieve kwantitatieve analyses.	Biografie & eerdere uitslagen

Terug naar resultaat stelling 3

Me Judice Economenpanel

Leden

Voor een overzicht van de leden van het economenpanel en hun affilaties: klik hier.

Toelichting

Dit panel peilt in welke mate economen het eens of oneens zijn over grote economische vraagstukken. Me Judice heeft een panel van ongeveer 60 economische deskundigen uitgenodigd om op gezette tijden (minimaal een keer per maand) hun mening te geven.

Het panel is gekozen op basis van een aantal minimale eisen. Een deelnemer moet onafhankelijk en gepromoveerd zijn. Een additionele eis is dat de economen enige affiniteit met vraagstukken van economische politiek moeten hebben. Om zo veel mogelijk een representatief beeld van de Nederlandse economen te krijgen is er naar gestreefd om de diverse economie faculteiten en hoogleraren (Amsterdam, Groningen, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg en Utrecht) aan bod te laten komen alsmede diverse specialismen.

Op het punt van het stemmen op stellingen is het goed om een paar zaken te benadrukken. In sommige gevallen zullen panelleden eens noch oneens zijn met een bepaalde stelling. Er kunnen twee redenen zijn voor deze uitkomst.

Een econoom is een expert op het bepaald terrein maar ziet op basis van zijn ervaring en kennis van het veld dat er nog veel onzekerheid is over de stelling in kwestie. In dergelijke gevallen zullen de panelleden stemmen op de optie ‘eens noch oneens’.
Een econoom is geen expert op een terrein of bezit te weinig kennis over een specifieke casus om daar een gekwalificeerde uitspraak over te doen. In dat geval zal het panellid stemmen op de optie ‘geen mening’.

De vragen worden per email naar het Me Judice Economenpanel gestuurd en ieder lid krijgt ruim de tijd om na te denken over de stem die hij of zij wil uitbrengen. Zij mogen alle bronnen gebruiken die zij willen om hun keuze te maken. Voorts krijgen alle panelleden de gelegenheid om in een paar woorden hun keuze toe te lichten, evenals de mate van (on)zekerheid die men heeft over het gekozen antwoord zodat volledig transparant is hoe in deze groep het totaalbeeld tot stand komt. Er worden daarom altijd twee figuren getoond: een ongewogen en een gewogen beeld waarbij het antwoord een hoger gewicht krijgt naarmate men zelf stelt dat men meer van het onderwerp afweet.

Buitenstaanders mogen stellingen suggereren evenals de panelleden zelf. Het Me Judice panelbestuur is uiteindelijk verantwoordelijk voor de keuze van de definitieve stelling. In sommige gevallen zullen wij een conceptversie van de stelling naar het Me Judice economenpanel sturen om fouten, onduidelijkheden of vage bewoordingen op te sporen.

De paneldata die middels deze peiling worden verzameld vallen onder het copyright van het Me Judice economenpanel en zullen worden gebruikt voor onderzoek, waarover zal worden gerapporteerd in een tijdschriftartikel.

Voor vragen en/of opmerkingen: economenpanel@mejudice.nl

Suggereer een stelling

Indien u een stelling wilt voorstellen die voorgelegd wordt aan het Me Judice economenpanel kunt u hieronder een voorstel doen. Over de behandeling van deze stelling kan niet worden gecorrespondeerd.

Naam

E-mail

Organisatie of affiliatie

Uw stelling

Generate New Image

Type the code from the image