Joan Muysken

Economenpanel, Gastauteur
Universiteit Maastricht
Onderwerpen:
Dossiers:
Portret van Joan Muysken
© Foto Universiteit Maastricht
Joan Muysken is hoogleraar economie aan de School of Business and Economics, Universiteit Maastricht sinds 1984. Hij studeerde in Groningen en behaalde daar ook zijn doctorstitel. Hij was onderzoeker aan de Universiteit van Oslo, SUNY Buffalo (VS), de Katholieke Universiteit van Louvain-la-Neuve (België) en de Universiteit van Newcastle (Australië). Hij vervulde en vervult verschillende bestuurlijke posities aan de SBE, onder meer was hij decaan van de toen nog geheten Economische Faculteit. Hij is tevens directeur van de CofFEE-EUROPE. Hij heeft in internationale tijdschriften en boeken gepubliceerd over diverse aspecten van werkloosheid, loonvorming en macro-economisch beleid. Recent schreef hij samen met Bill Mitchell het boek: “Full Employment abandoned: shifting sands and policy failures”, Cheltenham: Edward Elgar Publishing Ltd.

Me Judice Economenpanel: resultaten voor Joan Muysken

Flexibilisering op de arbeidsmarkt
3 jul 2017

Stelling 1

Flexibilisering van de arbeidsmarkt is een onvermijdelijk gevolg van globalisering en technologische ontwikkeling.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In zeer hoge mate De flexibilisering geeft ook vorm aan globalisering en techn. ontw.. Er is een wisselwerking met fexibilisering, in de hand gewerkt door regelgeving die vrije marktwerking tracht te bevorderen. De regelgeving begunstigt m.n. grote ondernemingen. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De groei van flexibel werk in Nederland wordt vooral veroorzaakt door het grote verschil in (ontslag)bescherming tussen vaste en tijdelijke contracten.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In zeer hoge mate De flexibilisering is waarneembaar in allerlei landen die een verschillende institutionele structuur hebben. In verschillende studies is de ontslagbescherming aangevochten als belangrijke oorzaak van de vermeende stroperigheid op de arbeidsmarkt. Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Flexibilisering leidt tot een ongewenste tweedeling van de arbeidsmarkt, waarbij werk- en inkomensonzekerheid grotendeels door de flexwerkers wordt gedragen. 
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In zeer hoge mate Ook medewerkers met vast contract worden minder zeker van hun baan. Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

De beste manier om een tweedeling tussen vaste krachten en flexwerkers te voorkomen is de introductie van een contract waarbij de ontslagbescherming van een werknemer geleidelijk oploopt met het aantal dienstjaren.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In zeer hoge mate De beste manier is iedereen een baangarantie te bieden, tegen het minimumloon, gegarandeerd door de overheid. Het gaat hierbij om volwaardige arbeid waarbij recht wordt gedaan aan de behoeften van zowel het individu als de maatschappij. Eens noch oneens In redelijke mate
De ‘wisdom of the crowd’ in de wetenschap
22 mei 2017

Stelling 1

De collectieve rationaliteit van individuele wetenschappers om onderzoeksgeld te investeren werkt net zo goed als de rationaliteit van wetenschappers verzameld in commissies van nationale wetenschappelijke onderzoeksorganisaties.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Ik ben het niet eens met "net zo goed" omdat het waarschijnlijk tot heel andere uitkomsten zal leiden - vaak ook betere uitkomsten: de "wetenschappers verzameld in commissies" representeren niet de collectiviteit van wetenschappers. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

De allocatie van geld voor wetenschappelijk onderzoek in Nederland gaat gepaard met hoge (bureaucratische) kosten voor zowel indieners als referenten.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In hoge mate Ik heb zelf de nodige voorstellen ingediend en in commissies gezeten. Zeer mee eens In hoge mate

Stelling 3

Een organisatie als NWO doet er goed aan om een experiment uit te voeren waarbij het onderzoeksgeld via individuele beslissingen van wetenschappers wordt verdeeld (à la het Bollen/Scheffer voorstel).
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate
De economische politiek van Trump
23 jan 2017

Stelling 1

Als alle “Seven actions to protect American workers” in Trumps 100-dagen plan worden uitgevoerd dan zal dit beleid waarschijnlijk de economische positie van de Amerikaanse middenklasse in de komende tien jaar verbeteren.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In hoge mate Maar ik ben zeer ongelukkig met de plannen van Trump omdat zij zeer slecht zijn voor het milieu en handel niet de belangrijkste oorzaak is van de werkloosheid. Mijn voorkeur gaat uit naar de plannen van Stiglitz in (Re)writing the rules of the Am. Economy Oneens In redelijke mate

Stelling 2

Met de handelsbeschermende en immigratiebeperkende maatregelen die Trump voorstaat luidt hij het einde van de globalisering in.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Er zijn zoveel onzekerheden op zoveel gebieden (Brexit, EUreferenda, Poetin) dat zeer onduidelijk is wat er gaat gebeuren. Maar het EINDE van de globalisering lijkt ondenkbaar, hooguit een tijdelijke terugval. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

De plannen van Trump, waaronder de aangekondigde investeringen in de verouderde infrastructuur, luiden een nieuwe periode van sterke economische groei in de VS in.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In hoge mate Er zijn erg veel onzekerheden die negatief kunnen uitwerken op de groei, waarbij ook de invloed van groeiende ongelijkheid remmend kan werken. Toch kan ik mij voorstellen dat Trump's activistisch beleid groei schept (wishful thinking?). Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 4

De Amerikaanse democratie met al zijn ‘checks and balances’ is sterk genoeg en zal daarom geen schade ondervinden van de bestuursstijl en ideeën van Donald Trump.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Uiteraard is Trump zijn stijl niet bevordelijk voor de meocratie en deze zal er zeker onder lijden, dus op korte termijn oneens. Maar op lange termijn lijkt zal de situatie zich normaliseren (de VS hebben ook bijv. McCarthy overleefd). Oneens In geringe mate
Het belang van het vrijhandelsverdrag TTIP
9 jun 2016

Stelling 1

Het is belangrijk voor de Nederlandse economie dat er een TTIP-akkoord komt.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Een TTIP-akkoord zal een positief effect hebben op de Nederlandse arbeidsvoorwaarden (loon, ontslagbescherming, etc.).
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In hoge mate Wat loon betreft zou de uitwerking positief kunnen zijn als de groei aantrekt door export bevordering, maar de vergote concurrentie zal de verdere arbeidsvoorwaarden waarcshijnlijk negatief be:invloeden. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

Een TTIP-akkoord zal een negatief effect hebben op de Europese standaarden voor milieu, voedselveiligheid en klimaat.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate concurrentiedruk zal ook hier de standaarden onder druk zetten - een discussie over het verbeteren van deze situatie is zeer belangrijk, maar TTIP is daarvoor niet het geode forum Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 4

De onderhandelingen over TTIP moeten transparant zijn, zodat de Tweede Kamer, bedrijfsleven, vakbonden en maatschappelijke organisaties een rol kunnen spelen in dat proces.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate transparent zeker, maar dat betekent niet dat er niet zo nu en dan achter gesloten deuren zal moeten worden onderhandeld - ook daarover kan men transparent zijn. Mee eens In redelijke mate

Stelling 5

Er moet een referendum komen over TTIP.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In redelijke mate wij hebben nog geen goede manier gevonden om hierover een publiek debat te voeren - het past ook niet in de Nederlandse polder cultuur Zeer mee oneens In redelijke mate

Stelling 6

Het is beter om een ‘TTIP light’-akkoord* te bereiken in plaats van een alomvattend TTIP-akkoord.

[*] TTIP light’ is een handelsverdrag waar men louter naar traditionele handelsbeperkingen kijkt, zoals invoertarieven, dumping, kwantitatieve invoerbeperkingen. Controversiële issues, zoals milieu- en klimaatnormen en bescherming van investeerders, worden van de tafel gehaald.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate een discussie over het verbeteren van de controversiele zaken is belangrijk,is zeer belangrijk, maar TTIP is daarvoor niet het geode forum Eens noch oneens In redelijke mate
Modellen in de economische politiek
25 jan 2016

Stelling 1

Bij de besluitvorming over het economisch beleid in Nederland laten politici zich meer leiden door ideologie en opportunisme dan door empirische, kwantitatieve inzichten vanuit de economische wetenschap.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In hoge mate Politici zullen zich uiteraard bij besluitvorming laten leiden door hun maatschappijbeeld. Op lange termijn kan dit beeld worden beïnvloed door economische inzichten, middels maatschappelijk debat - en andersom kan het ook het geval zijn! Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het voorspellen van de economie op de lange termijn met macro-econometrische modellen is een zinloze exercitie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In hoge mate De uitkomsten van deze modellen kunnen bijdragen aan een goed debat over lange termijn ontwikkelingen. Zij kunnen insprireren tot onverwachte vragen of inzichten - ook als de voorspellingen onjuist zijn. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

De invloed van CPB-analyses op het economisch beleid van de regering is te groot.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In hoge mate Ik denk dat dat erg meevalt: (1) het CPB geeft vaak de maatschappelijke consensus weer; (2) de regering kan uiteraard selectief winkelen uit de advizen van het CPB. Eens noch oneens In redelijke mate
Eindeloze stagnatie
15 sep 2014

Stelling 1

De groeiperspectieven voor de eurozone zullen de komende tien jaar gematigd zijn, d.w.z. een jaarlijkse groei van maximaal 1 procent.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In zeer hoge mate Er zijn forse structurele onevenwichtigheden tussen de landen, waarbij de gevolgen van productiviteitsverschillen tussen Noord en Zuid Europa worden verslechterd door het Duitse beleid van loonmatiging en de fixatie op bezuinigen in Noord Europa. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De groeiperspectieven voor de Nederlandse economie zullen de komende tien jaar gematigd zijn, d.w.z. een jaarlijkse groei van maximaal 1 procent.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In zeer hoge mate Voor Nederland speelt mee dat er grote balansonevenwichtigheden zijn binnen bankwezen en huishoudens, terwijl het bedrijfsleven niet investeert, maar geld oppot en de overheid ook nog eens bezuinigt - dit alles met 10% overschot op de betalingsbalans! Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

Om de economie van de eurozone te stimuleren zou het een goede stap zijn wanneer de ECB haar inflatiedoelstelling verhoogt van 2% naar 4%.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In zeer hoge mate Dit lijkt mij niet het belangrijkste. Overheidsuitgaven moeten monetair worden gefinancierd om de economie te stimuleren en de productiviteitsgroei in het Zuiden moet worden gestimuleerd, met hulp van het Noorden. Oneens In redelijke mate
Sleutelen aan de inkomensverdeling?
3 mrt 2014

Stelling 1

De groei van de inkomensongelijkheid in Nederland is een verontrustende ontwikkeling.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate De door Salverda et al. geconstateerde scherpe daling van de koopkracht van de laagste inkomens in de tweede helft van de jaren tachtig en de gestage daling daarna is consistent met de ontwikkeling van de “replacement rate” gepubliceerd door het CPB . Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het verhogen van het toptarief inkomstenbelasting zal leiden tot een daling van het nationaal inkomen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

Inkomenspolitiek is het meest effectief als het gericht is op het vergroten van de verdienmogelijkheden aan de onderkant van de samenleving.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In hoge mate Het is een illusie dat er meer werk wordt geschapen als men systematisch de replacement rate verlaagt: hiervoor is een stimuleringsbeleid en activerend arbeidsmarkt beleid nodig (incl. scholing) Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

De positie van de middenklasse op de arbeidsmarkt* zal onder invloed van technologische vooruitgang sterk worden uitgehold. 

* Werknemers die geschoold doch routinematig werk verrichten.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Ik denk dat dit een overgangsverschijnsel is. Er zal t.z.t. een andere middenklasse ontstaan als de automatisering en robotisdering meer vorm heeft gekregen. Mee eens In redelijke mate
Migratie gewogen
28 okt 2013

Stelling 1

De Nederlandse economie heeft per saldo profijt (in termen van een hoger BBP) van vrij verkeer van werknemers binnen de Europese Unie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In hoge mate Zolang de immigratie m.o.m. de samenstelling van de beroepsbevolking weerspiegelt, is er geen probleem Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het zijn vooral de laagst opgeleide werknemers die nadelen ondervinden van vrij verkeer van werknemers binnen de Europese Unie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In hoge mate Zie hierboven: iedereen kan profiteren van economische groei (complementarity effect) Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Volledig vrije migratie en de nationale welvaartsstaat, die aan alle ingezetenen genereuze bescherming biedt, staan op gespannen voet met elkaar.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Ik vind dit een te suggestieve vraag: wij hebben noch volledige vrije migratie, noch een genereuze bescherming Mee eens In redelijke mate
Naar een houdbaar pensioenstelsel
23 sep 2013

Stelling 1

De maximale fiscaal gefaciliteerde pensioenopbouw dient te worden verlaagd van 2,25% naar 1,75% zoals voorgesteld door het kabinet Rutte.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

Het delen van risico's met toekomstige generaties – die nu nog niet deelnemen aan de pensioenfondsen –  is een essentiële meerwaarde van het aanvullende pensioenstelsel.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Het pensioenbelang van werknemers wordt het beste gediend door verplichte aansluiting bij een pensioenfonds. 
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate
Een sobere of een royale overheid?
29 apr 2013

Stelling 1

Het (voorwaardelijk) uitschakelen* van de budgetdiscipline zal de Nederlandse economie in 2013 positief beïnvloeden.

* Door pas aanvullende bezuinigingsmaatregelen te nemen indien de MEV-raming (in september) van het CPB daartoe aanleiding geeft.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In zeer hoge mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het kabinet biedt met zijn huidige begrotingsbeleid uitzicht op een structurele daling van de staatsschuldquote tot beneden het niveau van voor de crisis.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In zeer hoge mate Het nationaal inkomen daalt ook, daarom zal de quote niet of nauwelijks dalen. Oneens In redelijke mate

Stelling 3

Voor de stabiliteit van de eurozone is het van belang dat alle lidstaten onverminderd vast blijven houden aan de afgesproken 3%- tekortnorm.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In zeer hoge mate Oneens In redelijke mate

Stelling 4

Voor de economische groeiperspectieven van de eurozone op middellange termijn is het van belang dat de tekortnorm veel meer ruimte moet bieden voor anticyclisch begrotingsbeleid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In zeer hoge mate Mee eens In redelijke mate
Hardnekkige milieudilemma’s
25 mrt 2013

Stelling 1

Het bevorderen van economische groei gaat in de praktijk ten koste van het behoud van het milieu.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De EU Emissions Trading System (ETS) kan slechts effectief een rol vervullen in de bestrijding van CO2-uitstoot als er een prijsvloer voor de CO2-emissieprijs wordt vastgesteld.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Eens noch oneens In geringe mate

Stelling 3

Ondanks het benadrukken van milieudoelstellingen door de overheid wordt in Nederland niet-duurzaam gedrag nog altijd beloond, en duurzaam gedrag bemoeilijkt.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

Wanneer overheden overgaan tot het publiceren van een Groen BNP zullen politici en beleidsmakers zich meer inspannen voor het behoud van het milieu en het beperken van de opwarming van de aarde.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Eens noch oneens In redelijke mate
Hoe trekken we de woningmarkt vlot?
25 feb 2013

Stelling 1

Door het verhogen van de huurprijzen komt een doorstroming – van huursector naar koopsector – op de woningmarkt op gang.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het pakket aan maatregelen in het woningakkoord leidt ertoe dat de woningmarkt de komende twee jaar merkbaar zal herstellen, in termen van stabilisering van huizenprijzen, meer woningtransacties en bouwactiviteiten.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Oneens In redelijke mate
Dynamiek in de polder
17 dec 2012

Stelling 1

Het topsectorenbeleid van het kabinet-Rutte II, dat gericht is op het versterken van de positie van sectoren waarin Nederland wereldwijd uitblinkt, zal een substantiële bijdrage leveren aan het vergroten van de innovatiekracht van Nederland.
Noot: het instrument waarmee het topsectorenbeleid wordt gestuurd is door overheid, bedrijfsleven, universiteiten en onderzoekscentra in topsectoren samen te laten werken aan kennis en innovatie. Een en ander wordt vastgelegd in innovatiecontracten. Meer informatie via de website van de Rijksoverheid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In geringe mate het is de vraag of sectoren zijn aan te wijzen die leidend zullen zijn + er is dan erg veel ruimte voor sterke lobby's Oneens In redelijke mate

Stelling 2

Een versoepeling en vereenvoudiging van het ontslagrecht zal de allocatie van arbeid bevorderen, d.w.z. mensen komen vaker of sneller dan voorheen op de plek waar hun kwaliteiten het best tot hun recht komen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In zeer hoge mate het is zeer de vraag of bijv. 50-plussers weer werk krijgen en als dat wel het geval is, is dat waarschijnlijk NIET "op de plek waar hun kwaliteiten het best tot hun recht komen.". Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Door een versoepeling en vereenvoudiging van het ontslagrecht zal de werkloosheid onder oudere werknemers (50 jaar en ouder) op korte termijn stijgen.
Noot: bij een korte termijn moet men hier denken aan een periode van 1 tot 4 jaar na invoering van de hervorming van het ontslagrecht.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In zeer hoge mate zie boven Mee eens In redelijke mate
Economische politiek in crisistijd
19 nov 2012

Stelling 1

Herverdeling van inkomen dient niet via (deels) publiek gefinancierde voorzieningen (zoals zorg, sociale woningbouw en kinderopvang) plaats te vinden maar via het belastingstelsel.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Probleem is wel dat er ruimte moet zijn voor "bemoei goederen" (meer dan vaak wordt aangenomen) Zeer mee eens In redelijke mate

Stelling 2

De voorgenomen reductie van overheidsuitgaven en lastenverzwaringen van het kabinet-Rutte II zullen leiden tot een langdurige stagnatie van economische groei waardoor de gewenste reductie van het begrotingstekort niet wordt gehaald.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In hoge mate vooral ook omdat (a) er weinig investeringen worden gedaan - herverdeling domineert (ongewild?) de discussie; (b) er geen visie is die draagvlak creëert om ondanks de bezuinigingen optimistisch te blijven Eens noch oneens In redelijke mate