Bas Jacobs

Economenpanel, Redactie
Erasmus School of Economics, Rotterdam en CESifo München
Bas Jacobs image
© Foto Erasmus Universiteit Rotterdam

Bas Jacobs is sinds 2007 hoogleraar Economie en Openbare Financiën aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daarvoor was hij werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit van Tilburg en het Centraal Planbureau. Hij was een jaar lang Jean Monet Fellow aan het European University Institute in Florence. Zijn onderzoeksinteresses omvatten macro-economie, openbare financiën, arbeidsmarkt en economie van het onderwijs. Hij mengt zich graag in het nationale economendebat en laat o.a. als columnist van De Groene Amsterdammer van zich horen. Hij is in 2002 gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam.

Me Judice Economenpanel: resultaten voor Bas Jacobs

Flexibilisering op de arbeidsmarkt
3 jul 2017

Stelling 1

Flexibilisering van de arbeidsmarkt is een onvermijdelijk gevolg van globalisering en technologische ontwikkeling.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Instituties rond het arbeidscontract ('flexibilisering') lijken me relatief weinig te maken te hebben met globalisering of technische ontwikkeling. Institututionele veranderingen worden natuurlijk wel beinvloed door die externe ontwikkelingen. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De groei van flexibel werk in Nederland wordt vooral veroorzaakt door het grote verschil in (ontslag)bescherming tussen vaste en tijdelijke contracten.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Nederland heeft een duale arbeidsmarkt met sterke ontslagbescherming voor vaste werknemers en weinig ontslagbescherming voor flexibele werknemers. Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Flexibilisering leidt tot een ongewenste tweedeling van de arbeidsmarkt, waarbij werk- en inkomensonzekerheid grotendeels door de flexwerkers wordt gedragen. 
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Werkgevers droegen vroeger een deel van de inkomens- en werkloosheidsrisico's maar verschuiven die steeds meer naar werknemers. Als vaste werknemers weinig risico lopen, betekent dit automatisch dat kwetsbaarder flexwerkers meer risico lopen. Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

De beste manier om een tweedeling tussen vaste krachten en flexwerkers te voorkomen is de introductie van een contract waarbij de ontslagbescherming van een werknemer geleidelijk oploopt met het aantal dienstjaren.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In geringe mate Ik snap niet goed wat wordt verstaan onder 'ontslagbescherming geleidelijk laten oplopen'. Als het hier gaat om ontslagvergoeding lijkt het me vergelijkbaar met huidige stelsel: ontslagvergoedingen lopen op met de duur van het dienstverband. Eens noch oneens In redelijke mate
De ‘wisdom of the crowd’ in de wetenschap
22 mei 2017

Stelling 1

De collectieve rationaliteit van individuele wetenschappers om onderzoeksgeld te investeren werkt net zo goed als de rationaliteit van wetenschappers verzameld in commissies van nationale wetenschappelijke onderzoeksorganisaties.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In geringe mate Het is moeilijk voor individuele wetenschappers om kwaliteit van onderzoeksvoorstellen buiten eigen vakgebied te boordelen. Dat blijft zo. Mogelijk nog meer toewijzing van onderzoeksgeld op basis van publicatielijsten ipv onderzoeksvoorstellen. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

De allocatie van geld voor wetenschappelijk onderzoek in Nederland gaat gepaard met hoge (bureaucratische) kosten voor zowel indieners als referenten.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In hoge mate Tijdsbeslag van maken en beoordelen van onderzoeksvoorstellen is enorm. De kans op toewijzing zeer gering. NWO-systematiek zorgt voor perverse prikkels vanwege common pool problemen. Iedereen wil financiering en overinvesteert daarom in aanvragen. Zeer mee eens In hoge mate

Stelling 3

Een organisatie als NWO doet er goed aan om een experiment uit te voeren waarbij het onderzoeksgeld via individuele beslissingen van wetenschappers wordt verdeeld (à la het Bollen/Scheffer voorstel).
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In zeer geringe mate Dit is een allocatieprobleem met asymmetrische informatie: welke onderzoeker heeft het beste voorstel? NWO is 'costly state verification technology'. Maar zelfselectie bij ass.info leidt vaak ook tot inefficiënties. Niet helder of experiment goed idee is. Mee eens In redelijke mate
AOW-hervormingen ter discussie
5 mrt 2017

Stelling 1

Het terugbrengen van de AOW-leeftijd naar 65 jaar – binnen een AOW-stelsel dat een welvaartsvaste uitkering biedt – is een stap die negatieve macro-economische gevolgen heeft.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In zeer hoge mate Voor structureel hogere overheidsuitgaven moeten belastingen structureel omhoog. Hogere belastingen leiden tot welvaartsverliezen. Mee eens In hoge mate

Stelling 2

Het flexibiliseren van de AOW-leeftijd, waarbij uitstappen op 65 op (actuarieel neutrale wijze) mogelijk is, is een wenselijke aanvulling op de huidige AOW-wet.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Mensen kunnen al 'actuarieel neutraal' eerder stoppen met werken via het aanvullend pensioen. Als ze geen aanvullend pensioen hebben, zakken ze door lagere AOW onder het bestaansminimum. Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Het tempo waarin de AOW-leeftijd wordt verhoogd is te hoog en onzeker voor burgers om rekening mee te houden in hun persoonlijke planning voor werk en pensioen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Transitiepad moet wel helder zijn. Correct eindpunt is dat AOW-leeftijd 1-op-1 opschuift met levensverwachting. Geeft veel minder onduidelijkheid en betere planningsmogelijkheden dan jaarlijks terugkerende politieke discussies over de AOW-leeftijd. Oneens In hoge mate
De economische politiek van Trump
23 jan 2017

Stelling 1

Als alle “Seven actions to protect American workers” in Trumps 100-dagen plan worden uitgevoerd dan zal dit beleid waarschijnlijk de economische positie van de Amerikaanse middenklasse in de komende tien jaar verbeteren.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Bepaalde inkomensgroepen hebben voordeel, anderen verliezen. Wie? Dat hangt af van invulling nieuwe handelsverdragen. De gemiddelde Amerikaan heeft meer last dan voordeel van het aanscherpen/opzeggen van handelsverdragen. Oneens In redelijke mate

Stelling 2

Met de handelsbeschermende en immigratiebeperkende maatregelen die Trump voorstaat luidt hij het einde van de globalisering in.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Als Trump inderdaad handelsbarrieres oproept of zelfs handelsoorlogen zou beginnen, dan is dat slecht voor de wereldeconomie, maar ook een bedreiging voor de wereldorde, zie de jaren 30. Migratiebeperking heeft ook negatieve gevolgen maar zijn beperkt. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

De plannen van Trump, waaronder de aangekondigde investeringen in de verouderde infrastructuur, luiden een nieuwe periode van sterke economische groei in de VS in.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In hoge mate Trump's plannen hebben op korte termijn zeker positief effecten (investeringen en belastingverlagingen). Maar zullen op lange termijn grote economische schade veroorzaken: minder handel, minder concurrentie, meer fin. instabiliteit en grotere ongelijkheid Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 4

De Amerikaanse democratie met al zijn ‘checks and balances’ is sterk genoeg en zal daarom geen schade ondervinden van de bestuursstijl en ideeën van Donald Trump.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In geringe mate Trump heeft alle trekken van een kwaadaardige despoot; hij maakt nu al meer kapot dan ons lief is. Heb geen enkele reden om aan te nemen dat Congress Trump overal zal gaan stoppen. Oneens In geringe mate
Lessen van de crisis
16 sep 2016

Stelling 1

Ik heb vertrouwen in de stabiliteit van het Nederlandse financiële systeem.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Banken te zwak gekapitaliseerd en mogelijke legacy losses. Banken te groot, te complex, en teveel politieke invloed om te falen. Bankenunie niet compleet (geen budgettaire achtervang, geen Europees depositogarantiestelsel). Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De zakenbank Lehman Brothers had in september 2008 moeten worden gered door de Amerikaanse overheid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Wijsheid achteraf, maar voorkomen systeemcrisis was beter geweest. Structurele hervormingen financiele stelsel (incl. schaduwbanken) nodig om herhaling te voorkomen. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

ABN Amro is in 2008 terecht gered door de Nederlandse overheid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Nederlandse overheid had geen keus. Je laat geen bank falen die het hele financiele stelsel omver kan trekken. Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

Na een bankencrisis is een snelle aanpassing in de financiële huishouding van het bankwezen te prefereren boven een geleidelijke aanpak waarbij banken meerdere jaren de tijd krijgen om orde op zaken te stellen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In redelijke mate Nederland en Europa hebben totaal gefaald met het op tijd op orde brengen van het financiele stelsel. Crisis is onnodig dieper geworden. Beter was om direct in 2009-2010 - zoals in de VS - verliezen af te schrijven en banken gedwongen te herkapitaliseren Mee eens In redelijke mate

Stelling 5

De afgesproken aanscherpingen in regelgeving zijn voldoende om het Nederlandse bankwezen financieel gezond te maken.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Regelgeving -- om risicozoekend gedrag van banken te begrenzen -- is een zeer zwak substituut voor meer eigen vermogen. Oneens In redelijke mate
Het belang van het vrijhandelsverdrag TTIP
9 jun 2016

Stelling 1

Het is belangrijk voor de Nederlandse economie dat er een TTIP-akkoord komt.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In geringe mate Weet niet of voordelen in termen van meer handel opwegen tegen negatieve effecten op de brede welvaart: milieu, voedselveiligheid, e.d. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Een TTIP-akkoord zal een positief effect hebben op de Nederlandse arbeidsvoorwaarden (loon, ontslagbescherming, etc.).
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In geringe mate Lijkt me onwaarschijnlijk. Bij meer handel met landen met minder goede en strikte arbeidsvoorwaarden komen die bij ons onder druk te staan. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

Een TTIP-akkoord zal een negatief effect hebben op de Europese standaarden voor milieu, voedselveiligheid en klimaat.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Lijkt me waarschijnlijk als een compromis moet worden gevonden met landen die het minder nauw nemen met voedselveiligheid, milieu em klimaat. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 4

De onderhandelingen over TTIP moeten transparant zijn, zodat de Tweede Kamer, bedrijfsleven, vakbonden en maatschappelijke organisaties een rol kunnen spelen in dat proces.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In geringe mate Lijkt me niet dat onderhandelingen goed gaan als iedereen zich daar voortdurend mee kan bemoeien. Mee eens In redelijke mate

Stelling 5

Er moet een referendum komen over TTIP.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Hier gaan economen eigenlijk niet over. Dit lijkt me een geschikt onderwerp voor een referendum, maar ik ben persoonlijk geen voorstander van referenda. Zeer mee oneens In redelijke mate

Stelling 6

Het is beter om een ‘TTIP light’-akkoord* te bereiken in plaats van een alomvattend TTIP-akkoord.

[*] TTIP light’ is een handelsverdrag waar men louter naar traditionele handelsbeperkingen kijkt, zoals invoertarieven, dumping, kwantitatieve invoerbeperkingen. Controversiële issues, zoals milieu- en klimaatnormen en bescherming van investeerders, worden van de tafel gehaald.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate TTIP light kan wat handelsvoordelen incasseren, zonder in te hoeven leveren in Europa op voedsel- en milieustandaarden Eens noch oneens In redelijke mate
Modellen in de economische politiek
25 jan 2016

Stelling 1

Bij de besluitvorming over het economisch beleid in Nederland laten politici zich meer leiden door ideologie en opportunisme dan door empirische, kwantitatieve inzichten vanuit de economische wetenschap.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In zeer hoge mate De lijst van economische beleidsonzin is te lang om op te noemen, bv. hra, procyclisch begroten, ondoelmatig herverdelen, lage kapitaaleisen. Partijen met de economisch beste programma's trekken weinig kiezers. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het voorspellen van de economie op de lange termijn met macro-econometrische modellen is een zinloze exercitie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In zeer hoge mate Het gaat niet om voorspellen, wel om een raming waar beleid op kan worden gebaseerd. Zonder ramingen wordt beleid een rommeltje. Ramingen worden achterhaald door de werkelijkheid. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

De invloed van CPB-analyses op het economisch beleid van de regering is te groot.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In zeer hoge mate Als politici niet naar economen luisteren (zie 1) dan doen ze dat ook niet naar CPB-economen. Politiek doet aan cherry picking: CPB analyses die beleid ondersteunen worden omarmd (en v.v.). CPB zit eerder te dicht op politiek, bv. bij begrotingspolitiek. Eens noch oneens In redelijke mate
ABN AMRO naar de beurs
18 nov 2015

Stelling 1

De financiële sector is voldoende stabiel voor de verkoop van ABN AMRO.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Ik zie niet onmiddelijk in wat de 'stabiliteit van de financiele sector' te maken heeft met de vraag of ABN-Amro een publieke dan wel private onderneming moet zijn Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het is een goede zaak wanneer ABN AMRO weer geheel in handen komt van de private sector.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Banken kunnen alleen private ondernemingen zijn wanneer ze sterk gekapitaliseerd zijn en niet too big, too risky, too complex en too politically connected to fail. Banken zijn impliciet en expliciet zwaar gesubsidieerd: slechtste van zowel markt als staat Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

ABN AMRO is financieel nog niet sterk genoeg om als zelfstandige partij mogelijke tegenslagen op te vangen met een leverage ratio van 3,5%.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In hoge mate Belangrijkste les van de crisis is niet geleerd: leverage ratios van 3,5 procent zijn belachelijk laag. Lees Admati en Hellwig: eigen vermogen moet naar minimaal 20 procent balanstotaal. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 4

De staat had sterker moeten aandringen op het verhogen van de leverage ratio van ABN AMRO.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In hoge mate Het is hypocriet geweest dat de Nederlandse staat zich dividend heeft laten uitkeren door ABN-Amro ipv eigen vermogen te versterken. De overheid geeft het verkeerde voorbeeld aan hele financiele sector. Mee eens In redelijke mate

Stelling 5

De rel rond de extra loonsverhoging van de top van ABN AMRO (van maart 2015) heeft de bank reputatieschade berokkend.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In geringe mate Excessieve beloningen zijn symptomen van verkeerde structureren en prikkels. Het gedoe rond beloningen leidt alleen maar de aandacht af van de werkelijke discussie: hoe krijgen we een stabiele financiele sector met goede structuren en prikkels. Mee eens In redelijke mate

Stelling 6

Als de staat ABN AMRO gunstig wil verkopen dan moet zij bereid zijn meteen haar meerderheidsaandeel uit handen te geven.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 7

De staat heeft het goed gedaan als aandeelhouder van ABN AMRO.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In redelijke mate De staat gedraagt zich als kortzichtige aandeelhouder die snel cash wil zien. Zie premature dividenduitkeringen bij een nog veel te laag eigen vermogen. Zie de focus op 'krijgt de staat wel haar geld terug'. Eens noch oneens In redelijke mate
Eindeloze stagnatie
15 sep 2014

Stelling 1

De groeiperspectieven voor de eurozone zullen de komende tien jaar gematigd zijn, d.w.z. een jaarlijkse groei van maximaal 1 procent.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In hoge mate 10-jaars voorspelling onmogelijk. Groei wrsch laag: balansherstel huishoudens+banken, begrotingsbeleid restrictief, monetair beleid impotent (ZLB), geen QE/hogere inflatietargets, desfinflatie-/deflatiegevaar, hysterese, zwakke fin. sector, vergrijzing Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De groeiperspectieven voor de Nederlandse economie zullen de komende tien jaar gematigd zijn, d.w.z. een jaarlijkse groei van maximaal 1 procent.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In hoge mate 10-jaars voorspelling onmogelijk. Maar groei waarschijnlijk laag, zie argumenten boven. Daarnaast export sterk afhankelijk van zwak Europa. Lage investeringen in fysiek, menselijk, en technologie en milieukapitaal. Zwakke financiele structuur Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

Om de economie van de eurozone te stimuleren zou het een goede stap zijn wanneer de ECB haar inflatiedoelstelling verhoogt van 2% naar 4%.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In redelijke mate Reinhart & Rogoff: financiele crises eindigen alleen bij herverdeling van crediteuren naar debiteuren - wanbetaling, inflatie, fin. repressie. Wel tijdsconsistentieprobleem: verkrapt ECB zodra inflatie 4% wordt? Zo ja, dan wordt inflatie nooit 4%. Oneens In redelijke mate
Toekomst pensioenstelsel
19 mei 2014

Stelling 1

Voor een houdbaar pensioenstelsel is het nodig dat de waarde van pensioenaanspraken van iedere generatie overeenkomt met het pensioenvermogen dat die generatie heeft opgebouwd.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In hoge mate Het pensioencontract is incompleet. Daardoor kan veel herverdeling tussen generaties optreden. Taxation without representation ondermijnt het vertrouwen in de pensioenvoorziening. Risicodeling tussen generaties kan beter via de overheid. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De toenemende flexibiliteit op de arbeidsmarkt maakt het onvermijdelijk dat op termijn ‘defined benefit’-pensioencontracten overgaan in ‘defined contribution’-pensioencontracten.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In hoge mate In flexibeler arbeidsmarkten zullen DB-pensioenen tot meer onbedoelde inkomensherverdeling leiden tussen verschillende groepen werknemers vanwege grotere verschillen in arbeidspatronen. Daardoor verwatert de link tussen premies en uitkeringen. Eens noch oneens In redelijke mate
Sleutelen aan de inkomensverdeling?
3 mrt 2014

Stelling 1

De groei van de inkomensongelijkheid in Nederland is een verontrustende ontwikkeling.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In hoge mate Wat is 'verontrustend'? Er lijkt een politiek waardeoordeel te worden gevraagd waar economen niet over gaan. Economen gaan over de vraag: als politici (meer) inkomen willen herverdelen, wat zijn daarvoor de meest doelmatige herverdelingsinstituties? Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het verhogen van het toptarief inkomstenbelasting zal leiden tot een daling van het nationaal inkomen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In zeer hoge mate Belastingverhogingen leiden volgens vele empirische schattingen tot een daling van het (nationale) inkomen. Dat geldt ook voor een verhoging van het toptarief. Zie ook Saez, Slemrod en Giertz (2012) JEL voor een overzicht en Jongen en Stoel (2013) voor NL Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 3

Inkomenspolitiek is het meest effectief als het gericht is op het vergroten van de verdienmogelijkheden aan de onderkant van de samenleving.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In zeer hoge mate Geen idee wat met deze vraag concreet wordt bedoeld: wat is 'vergroting verdienmogelijkheden'? Scholing? Lagere belastingen? Lagere kans op werkloosheid? Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

De positie van de middenklasse op de arbeidsmarkt* zal onder invloed van technologische vooruitgang sterk worden uitgehold. 

* Werknemers die geschoold doch routinematig werk verrichten.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In hoge mate We zien de laatste jaren een sterkere polarisatie op de arbeidsmarkt, in de VS maar ook in zekere mate in NL. Zie ook CPB onderzoek van Van der Weel. Het is onduidelijk of deze trends zonder meer kunnen worden geëxtrapoleerd naar de toekomst. Mee eens In redelijke mate
Robuuste banken
9 dec 2013

Stelling 1

De omvang van het Nederlandse bancaire systeem is te groot in relatie tot het bruto binnenlands product.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In redelijke mate NL bankwezen is too big to fail. Risico's voor de belastingbetaler van bankproblemen zijn nog steeds niet te overzien. Zonder Europese bankenunie (incl burdensharing bij bankreddingen) dient bankwezen te worden opgeknipt om systeemrisico te verminderen. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Ten einde de bankensector weer solide te maken moet de ‘leverage ratio’ (eigen vermogen gedeeld door totaal voor risico ongewogen activa) aanzienlijk hoger zijn dan de door het kabinet voorgestelde ratio van 4%.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee eens In redelijke mate Het is lachwekkend dat 4% 'normaal' wordt gevonden. Bankiers verspreiden totale nonsens over hogere kapitaaleisen. Dit zou 20-30% moeten zijn (Admati en Hellwig), zie ook hier: http://bankersnewclothes.com Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Universele banken, zoals ING en ABN AMRO, moeten worden opgesplitst in traditionele nutsbanken – waarbinnen betaal- en spaaractiviteiten (en geen speculatieve activiteiten) plaatsvinden – en risicovolle zakenbanken.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In geringe mate Scheiding tussen zaken- en nutsbanken kan financiele crises niet voorkomen. Crisis 2008 ontstaan doordat zakenbanken systeemrelevant waren. Beter om banken veel hogere kapitaaleisen op te leggen, dan is regulering ook minder nodig. Eens noch oneens In redelijke mate
Migratie gewogen
28 okt 2013

Stelling 1

De Nederlandse economie heeft per saldo profijt (in termen van een hoger BBP) van vrij verkeer van werknemers binnen de Europese Unie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Mensen verplaatsen zich als daar wederzijds voordeel bij is te halen. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het zijn vooral de laagst opgeleide werknemers die nadelen ondervinden van vrij verkeer van werknemers binnen de Europese Unie.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In geringe mate Welke laagopgeleiden? Vrije migratie binnen Europa creeert de facto groter aanbod van laaggeschoolden voor Nederland. Nederlandse laaggeschoolden zien hun beloning of kans op werk dalen, maar migranten hebben meer werk of een hoger loon. Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Volledig vrije migratie en de nationale welvaartsstaat, die aan alle ingezetenen genereuze bescherming biedt, staan op gespannen voet met elkaar.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Kan wel als laagbetaalde ingezetenen worden beschermd via lage belastingen en goed onderwijs, maar kan niet goed bij hoge uitkeringen en hoge min. lonen/CAO. Dan belanden laaggeschoolden in sociale zekerheid en doen migranten laagbetaald en zwart werk Mee eens In redelijke mate
Naar een houdbaar pensioenstelsel
23 sep 2013

Stelling 1

De maximale fiscaal gefaciliteerde pensioenopbouw dient te worden verlaagd van 2,25% naar 1,75% zoals voorgesteld door het kabinet Rutte.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Pensioenopbouw wordt teveel fiscaal ondersteund, net als hypotheken. Het is goed dat als mensen meer aflossen op hypotheken tegelijkertijd minder pensioen opbouwen. We sparen al erg veel en economie wordt veel stabieler door balansverkorting. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

Het delen van risico's met toekomstige generaties – die nu nog niet deelnemen aan de pensioenfondsen –  is een essentiële meerwaarde van het aanvullende pensioenstelsel.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate In theorie is risicodeling een meerwaarde van pensioenfondsen. Maar er is ook teveel moral hazard: pensioenfondsbesturen kunnen rekeningen afwentelen op toekomstige generaties door te lage premies, te genereuze uitkeringen en te grote beleggingsrisico's Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Het pensioenbelang van werknemers wordt het beste gediend door verplichte aansluiting bij een pensioenfonds. 
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mensen moeten op een of andere manier verplicht pensioen opbouwen, want gedragseconomie laat zien dat mensen dat uit eigen beweging onvoldoende doen. Denk wel dat 2e peiler veel minder genereus kan zijn om dit doel te bereiken en ook zonder fiscale steun Mee eens In redelijke mate
Onconventionele oplossingen voor onconventionele tijden
27 mei 2013

Stelling 1

Het zou een stimulans voor de Nederlandse economie zijn als sociale partners zich hard maken voor een reële loonstijging.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Het kan de bestedingen verhogen (op kosten van de aandeelhouders), maar heeft ook grote nadelen: meer faillissementen, grotere werkloosheid en lagere investeringen. Beter is stimuleren van bestedingen via het begrotingsbeleid, die nadelen blijven dan uit. Oneens In redelijke mate

Stelling 2

Het beleggen van pensioenfondsen in hypotheken – via obligaties uitgegeven door een nationale instelling die NHG-hypotheken financiert – is een oplossing die de Nederlandse economie structureel versterkt.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In redelijke mate Zwakke banken zijn het echte probleem (te weinig kapitaal, verborgen verliezen). Als die problemen worden opgelost, zullen pensioenfondsen vanzelf meer NL hypotheken financieren. Het is in beginsel goed dat pensioenfondsen internationaal diversificeren. Eens noch oneens In redelijke mate
Een sobere of een royale overheid?
29 apr 2013

Stelling 1

Het (voorwaardelijk) uitschakelen* van de budgetdiscipline zal de Nederlandse economie in 2013 positief beïnvloeden.

* Door pas aanvullende bezuinigingsmaatregelen te nemen indien de MEV-raming (in september) van het CPB daartoe aanleiding geeft.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In hoge mate Dit is onzinnig procyclisch beleid: als het goed gaat de teugels laten vieren en als het slecht gaat op de rem staan. Is onnodig gezien houdbaarheidsoverschot in begroting (zolang hervormingen maar doorgaan). Regering stookt alleen maar meer onrust. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het kabinet biedt met zijn huidige begrotingsbeleid uitzicht op een structurele daling van de staatsschuldquote tot beneden het niveau van voor de crisis.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In hoge mate Staatsschuldreductie in een balansrecessie is vrijwel onmogelijk. Banken en huishoudens herstellen balansen, pensioenfondsen herstellen vermogens. Bezuinigingen/lastenverhogingen leveren nu nauwelijks iets op in termen van tekortreductie. Oneens In redelijke mate

Stelling 3

Voor de stabiliteit van de eurozone is het van belang dat alle lidstaten onverminderd vast blijven houden aan de afgesproken 3%- tekortnorm.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In hoge mate Crisis eurozone is niet veroorzaakt door excessieve overheidsschulden (m.u.v. GR), maar excessieve private schulden. Strakke begrotingsregels verdiepen crisis, maar nemen oorzaken niet weg. Essentieel is een bankenunie en dat bankwezen wordt schoongemaakt Oneens In redelijke mate

Stelling 4

Voor de economische groeiperspectieven van de eurozone op middellange termijn is het van belang dat de tekortnorm veel meer ruimte moet bieden voor anticyclisch begrotingsbeleid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In hoge mate Er moet in de begrotingsregels veel meer nadruk op het houdbaarheidstekort komen te liggen, dan verschuift beleid vanzelf van saldosturen op korte termijn naar structurele hervormingen op lange termijn, hetgeen echt nodig is. Mee eens In redelijke mate
Hardnekkige milieudilemma’s
25 mrt 2013

Stelling 1

Het bevorderen van economische groei gaat in de praktijk ten koste van het behoud van het milieu.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Veel economische groei gaat nog vaak ten koste van het milieu en de leefomgeving. Maar economische groei kan ook duurzaam zijn. Eens noch oneens In redelijke mate

Stelling 2

De EU Emissions Trading System (ETS) kan slechts effectief een rol vervullen in de bestrijding van CO2-uitstoot als er een prijsvloer voor de CO2-emissieprijs wordt vastgesteld.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In redelijke mate Als de CO2-prijs in ETS te laag is (dwz beneden Pigouviaanse niveau) hebben overheden het emissieplafond te hoog gezet en/of teveel (gratis) emissierechten verleend. Zowel prijs- als hoeveelheidsregulering is dubbelop. Eens noch oneens In geringe mate

Stelling 3

Ondanks het benadrukken van milieudoelstellingen door de overheid wordt in Nederland niet-duurzaam gedrag nog altijd beloond, en duurzaam gedrag bemoeilijkt.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Sommige sectoren (bv. luchtvaart) betalen nog inefficient lage brandstof- en energieprijzen, net als veel grote bedrijven. Milieuschade sommige consumptiegoederen is niet goed beprijsd (bv. bioindustrieproducten). Mee eens In redelijke mate

Stelling 4

Wanneer overheden overgaan tot het publiceren van een Groen BNP zullen politici en beleidsmakers zich meer inspannen voor het behoud van het milieu en het beperken van de opwarming van de aarde.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In geringe mate Het is belangrijk om een zo breed mogelijk welvaartsbegrip te hanteren bij beleidsafwegingen. Een 'groen' bbp helpt daarbij als milieuschade goed beprijsd kan worden, maar dat is niet eenvoudig. Of politici er vervolgens gebruik van maken, is de vraag. Eens noch oneens In redelijke mate
Hoe trekken we de woningmarkt vlot?
25 feb 2013

Stelling 1

Door het verhogen van de huurprijzen komt een doorstroming – van huursector naar koopsector – op de woningmarkt op gang.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Het pakket aan maatregelen in het woningakkoord leidt ertoe dat de woningmarkt de komende twee jaar merkbaar zal herstellen, in termen van stabilisering van huizenprijzen, meer woningtransacties en bouwactiviteiten.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Oneens In redelijke mate Huizenprijzen lager door lagere subsidie eigen huis. Minder prijsdaling als onzekerheid nu echt kleiner wordt. Verhuurdersheffing roomt hogere huur vrijwel af, weinig extra prikkels voor nieuwbouw huurwoningen. Overige maatregelen relatief weinig invloed Oneens In redelijke mate
Zorgen om de zorg van morgen
21 jan 2013

Stelling 1

Voor de financiële houdbaarheid van het zorgstelsel is de combinatie van een kleiner basispakket en hogere eigen bijdragen van patiënten onontkoombaar.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Kosten zijn publiek, baten zijn privaat. Als uitgaven sterk stijgen, worden hogere private bijdragen (evt. inkomens- of vermogensafhankelijk) onvermijdelijk. Een collectieve lastendruk van bv. 60 procent (of meer) zorgt voor grote economische schade. Mee eens In redelijke mate

Stelling 2

Samenwerking tussen zorgaanbieders moet bij handhaving van de mededingingswet door de NMA worden ontzien.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Geen mening Vraag is weinig concreet. Van complexe marktwerkingsvraagstukken in de zorg heb ik geen verstand. Oneens In redelijke mate

Stelling 3

Het is in het belang van een houdbaar zorgstelsel als alle medisch specialisten in loondienst komen van het ziekenhuis.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In geringe mate Maatschappen draaien op publiek gefinancierde infrastructuur (ziekenhuizen) en kennen nauwelijks ondernemersrisico. Dat heeft weinig met ondernemerschap te maken, maar lijkt verdacht veel op werken in loondienst. Dus ook bijbehorende salarissen betalen. Mee eens In redelijke mate
Dynamiek in de polder
17 dec 2012

Stelling 1

Het topsectorenbeleid van het kabinet-Rutte II, dat gericht is op het versterken van de positie van sectoren waarin Nederland wereldwijd uitblinkt, zal een substantiële bijdrage leveren aan het vergroten van de innovatiekracht van Nederland.
Noot: het instrument waarmee het topsectorenbeleid wordt gestuurd is door overheid, bedrijfsleven, universiteiten en onderzoekscentra in topsectoren samen te laten werken aan kennis en innovatie. Een en ander wordt vastgelegd in innovatiecontracten. Meer informatie via de website van de Rijksoverheid.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Zeer mee oneens In redelijke mate Zie Jacobs en Theeuwes (2004), Innovatie in Nederland: De Markt Draalt en de Overheid Faalt, KVS. http://people.few.eur.nl/bjacobs/kvs.pdf Oneens In redelijke mate

Stelling 2

Een versoepeling en vereenvoudiging van het ontslagrecht zal de allocatie van arbeid bevorderen, d.w.z. mensen komen vaker of sneller dan voorheen op de plek waar hun kwaliteiten het best tot hun recht komen.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Mee eens In redelijke mate

Stelling 3

Door een versoepeling en vereenvoudiging van het ontslagrecht zal de werkloosheid onder oudere werknemers (50 jaar en ouder) op korte termijn stijgen.
Noot: bij een korte termijn moet men hier denken aan een periode van 1 tot 4 jaar na invoering van de hervorming van het ontslagrecht.

Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In redelijke mate Lonen boven de arbeidsproductiviteit vermoedelijk belangrijkste probleem arbeidsmarkt ouderen. Bij vermindering van de bescherming insiders zal dus sneller ontslag volgen. Op langere termijn zullen de lonen zakken als insiderposities zwakker worden. Mee eens In redelijke mate
Economische politiek in crisistijd
19 nov 2012

Stelling 1

Herverdeling van inkomen dient niet via (deels) publiek gefinancierde voorzieningen (zoals zorg, sociale woningbouw en kinderopvang) plaats te vinden maar via het belastingstelsel.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Mee eens In hoge mate Zeer mee eens In redelijke mate

Stelling 2

De voorgenomen reductie van overheidsuitgaven en lastenverzwaringen van het kabinet-Rutte II zullen leiden tot een langdurige stagnatie van economische groei waardoor de gewenste reductie van het begrotingstekort niet wordt gehaald.
Uitslag Expertise Toelichting Mediaan totale uitslag Mediaan totale expertise
Eens noch oneens In hoge mate Stelling is niet goed. De stelling "Bezuinigingen en lastenverzwaringen leiden tot TIJDELIJKE vermindering groei, waardoor gewenste reductie tekort niet wordt gehaald." ben ik mee eens. Geen goed empirisch bewijs dat LT-groei structureel lager wordt. Eens noch oneens In redelijke mate